متن کامل سخنرانی در مراسم بزرگداشت روز صنعت و معدن

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمدلله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا و نبینا محمد و آله الطاهرین و صحبه المنتجبین

ماه مبارک رمضان، ماه قیان و صیام، ماه نزول و بهار قرآن و ماه شب‌های عزیز قدر و ایام احترام به مولای متقیان علی و امام مجتبی (ع) را به همة شما تبریک عرض می‌کنم.

همچنین روز صنعت و معدن، روز تلاشگران، تولیدگران، صنعتگران، کارآفرینان و کسانی که کشور را در مسیر توسعه و پیشرفت قرار داده‌اند خدمت شما تبریک عرض می‌کنم.

بسیاری از کشورها صنعتی شده‌اند به خاطر اینکه صاحب منابع گاز بوده‌اند، معادن غنی در اختیار داشته‌اند، در کنار آب‌های آزاد بوده‌اند و می‌توانسته‌اند با جهان خارج در ارتباط باشند و در منطقه جغرافیایی خاصی قرار گرفته بوده‌اند و می‌توانسته‌اند کشورهای مختلف را به یکدیگر متصل کنند و بسیاری از کشورها صنعتی شده‌اند به خاطر توسعه انسانی، داشتن دانشگاه‌های بزرگ، دانشکده‌های صنعتی، استادان، محققان و تلاشگران.

اما کشوری که هم توسعه انسانی دارد و هم دارای بزرگ‌ترین مخازن گاز جهان و جزو کشورهای بزرگ دارنده مخازن نفت است و کشوری است که دو هزار کیلومتر به آب‌های آزاد جنوب متصل است و حتی در شمال هم به نحوی به آب‌های آزاد متصل است، کشوری که می‌تواند از مزیت‌های تجاری برخوردار باشد، کشوری که می‌تواند شرق و غرب و شمال و جنوب را به هم متصل کند و کشوری که آن همه نابغه، صاحب نظر، دانشجو، استاد، دانشگاه و مراکز تحقیقاتی دارد و بیش از نیم قرن است که سابقه حرکت صنعتی در این کشور وجود دارد چطور هنوز نمی‌توانیم بگوییم ما صنعتی شده‌ایم؛ اشکال از کجاست؟ اشکال از برنامه اول، دوم، سوم، چهارم و پنجم است؟ اشکال از برنامه ریزی دولت، قانون مجلس، سیاست‌های کلی و چشم انداز بیست ساله است؟ گفت کلاه خودمان را قاضی کنیم و ببینیم اشکال از کجاست. من جمله‌ای می‌خواهم بگویم و خواهش می‌کنم این جمله را گزنده تلقی نکنید. اگر انرژی را ما به قیمت جهانی تحویل تولید بدهیم آیا تولید کشور ما قدرت صادرات دارد؟ اگر دروازه های کشور را باز بگذاریم و تعرفه و حمایت از تولید را کنار بگذاریم آیا تولید کشور ما توان رقابت با منطقه و جهان را دارد؟

مگر می‌شود در کشوری برای همیشه از صنعت حمایت کرد. نوزاد و نوجوان نیاز به حمایت دارد اما جوان بالغ توانمند رشیدی که بیش از

۴۰-۵۰ سال از عمرش گذشته باز هم نیاز به حمایت دارد؟ آیا آن زمان می‌توانیم بگوییم این جوان در مسیر پیشرفت قرار می‌گیرد؟ بدانید اگر حمایت در کنار رقابت نباشد، مخرب است. چرا بسیاری از صنایع ما بعد از ۴۰-۵۰ سال قدرت رقابت ندارند و تمام نامه‌های آنها به رئیس‌جمهور و دولت در این چند ماه این است که اگر دو مرکز بزرگ برای این صنعت وجود دارد مباد و مباد که مرکز سومی ‌تأسیس شود، چرا؟ تا کی باید از یک صنعت حمایت شود؟ صنعت چگونه باید روی پای خودش بایستد؟ آنهایی که تجربه طولانی در تولید و صنعت دارند بیایند با هم گفتگو کنیم. این گفتگو برای این است که این مذاکرات برد برد تنها با خارجی‌ها نیست بلکه دولت و بخش خصوصی و دولت و تولیدگر و قانونگذار هم باید مذاکرات برد برد داشته باشند. بیاییم کنار هم بنشینیم و ببینیم مشکل از کجاست.

ما به سرمایه طبیعی، انسانی و اجتماعی نیاز داریم. اگر سرمایه طبیعی، معادن، جایگاه جغرافیایی کشور ایران و اتصال کشور ما به آب‌های آزاد جنوب، راه آهن، جاده و مسیر هوایی که کشور را به همه جا متصل می‌کند، نباشد دچار مضیقه بزرگی می‌شدیم. اگر توسعه انسانی و این همه دانشجو، تحصیل کرده، صاحب نظر، استاد، دانشکده، دانشگاه، دبیرستان و مراکز حرفه ای فنی نبود امروز دچار مشکل بودیم. ما در کنار این دو سرمایه نیاز به سرمایه اجتماعی داریم. باید به هم و به آینده اعتماد داشته باشیم و همه به قانون احترام بگذاریم و ثبات و امنیت را در آینده کشور ببینیم و مطمئن شویم که دولت دولتی نیست که در یک جلسه بدون مشورت و مطالعه تصمیم‌گیری کند. باید مطئمن شویم که این دولت توانمند است و قادر است ثبات و آرامش بازار را نگه دارد.

شما امروز در موضوع تورم می‌بینید دولت به آنچه قول داده و اعلام کرده، عمل کرده و اگر گفته است تورم در سال ۱۳۹۲- ۱۳۹۳ قابل مهار است، امروز تورم نقطه به نقطه ما ۷/۱۴ درصد است؛ یعنی تورم نقطه به نقطه را از ۴۳ و ۴۴ درصد به زیر پانزده درصد رسانده‌ایم. این باید برای صاحبان حرف، کارآفرینان و صنعتگران ما اطمینان بخش باشد. ما روند کاهشی تورم را در سال جاری ادامه خواهیم داد. در ماه خرداد مواد خوراکی نه تنها افزایش نداشته بلکه در مواردی کاهش هم داشته که البته این خبر ممکن است برای کارآفرینان ما خبر خوشی نباشد ولی برای کل ملت ایران و ایجاد ثبات خبر خوشی است.

نرخ تورم ما ماهانه به طور متوسط حدود یک درصد یا زیر یک درصد بوده است و در ماه خرداد ۸/۰و در برخی ماه‌ها ۱/۰بوده است و در کل تورم یک واحد درصد بوده است. این به معنای اطمینان به جامعه ماست که می‌خواهد تلاش و کار کند. یعنی نوعی ثبات و حرکت معقولانه و کنترل شده به جلوست. وقتی تورم و رکود با هم است دولت هر کدام را آغاز کند به دومی اعتراض می‌کنند. اگر دنبال شکستن رکود بودیم می‌گفتند دولت همیشه به فکر رونق است، پس تورم چه شد که افسار گسیخته است و از ۴۳ درصد به ۶۰ درصد رسید. مگر می‌شود زندگی کرد؟ فردا چه می‌شود؟ ما با مشورت با کارشناسان به این نظر رسیدیم که در زمانی که تورم بسیار فزاینده است و حرکت آن سریع است و همزمان رکود هم داریم در قدم اول باید تورم را مهار بزنیم و در کنار آن برای شکستن رکود که البته سخت تر از مهار تورم است اقدام کنیم.

امروز می‌توانیم بگوییم اولین قدم برای شکستن رکود برداشته شده است. اینکه وزیر محترم همین جا اعلام کردند که رشد تولید در خودروی سبک، فولاد، پتروشیمی و لوازم خانگی است به معنای آن است که اولین قدم برای شکستن رکود برداشته شده است.

ما امروز در زمینه گاز و نفت قدم‌های مهمی برداشته‌ایم و چهار فاز را در بخش گاز در پارس جنوبی تا پایان امسال و چهار فاز را در سال بعد به تولید خواهیم رساند. رشد تولید در نفت آغاز شده و ادامه پیدا می‌کند. برای اجرای بند (ق) وزیر محترم نفت اعلام کرد که سرمایه کافی برای تغییر همه وسایل گاز سوز در اختیار گذاشته می‌شود؛ در بحث حمل و نقل و مترو چنین است. ما ناچاریم تعدادی خودرو را با سوخت بسیار کم وارد کنیم. ناوگان ما نیاز به تحرک دارد. ما نمی‌توانیم مدام خواهش کنیم و بگوییم باید در زمینه خودرو حرکت سریع کیفی رخ دهد و این حرکت رخ ندهد.

در زمینه صنعت دولت محدودیت‌هایی ایجاد می‌کند که این محدودیت‌ها به نفع کشور است. یک سری محدودیت‌ها وجود دارد که این محدودیت‌ها به ضرر است و باید برداشته شود؛ بعضی محدودیت‌ها عقلانی نیست و برخی از آنها هم درست و هم عقلانی است. در زمینه تولید اگر پیچ و خم‌های غیرضرور برای دادن مجوز پیش پای ما باشد به معنای محدودیت غیرعقلانی و ناصحیح است و باید برداریم. اگر در بخش‌هایی از سیستم اداری ما فساد وجود دارد به معنای محدودیت غلط و غیر عقلانی است و باید با آن مبارزه کنیم. اگر رانت وجود دارد به معنای محدودیت‌های ناصحیح و غیرعقلانی است و باید با آن مقابله کنیم. اما بعضی از محدودیت‌ها، محدودیت‌های عقلانی و درست است. اگر ما برای صنعت، سلامت هوا و مسائل زیست محیطی محدودیت قائل می‌شویم، ضروری است و باید انجام بگیرد.

هدف نهایی از صنعت نفع مردم است. و علمناه صنعه لبوس لکم التحصنکم من بأسکم، اگر ما صنعت را به داوود یاد دادیم برای نفع مردم و نفع اجتماعی بود تا از صنعت بتواند شما را از سختی‌ها، مشکلات و رنج‌ها نجات دهد. صنعت باید به نفع مردم و جامعه تمام شود. اگر صنعتی محیط را آلوده می‌کند ما باید برای آن صنعت محدودیت قائل شویم و این محدودیت ضروری است. گاهی لازم است تکنولوژی تغییر کند و نوآوری به وجود بیاورد. اگر محدودیت برای امنیت بالای مردم است و اگر در خودرو چیزی را برای امنیت جان مردم ضروری می‌دانیم این محدودیت، محدودیت درستی است. اگر در جایی که امکان پذیر است خام فروشی نکنیم، محدودیت برای خام فروشی عقلانی است و و به ما ارزش افزوده می‌دهد.

دولت در برخی از موارد، به نفع جامعه و مردم، برای سلامت و امنیت مردم و فرزندان شما و نسل‌های آینده باید محدودیت ایجاد کند. اما آنجایی که محدودیت‌ها مشکل آفرین است و مفید نیست دولت باید در برابر آن محدودیت‌ها مقابله کند. ما امروز در شرایطی هستیم که تولید ما با مشکلاتی مواجه است، وظیفه دولت است که برخی از مشکلات را حل کند. ما باید فضای روابط خارجی را فضای مناسب قرار دهیم تا شما راحت‌تر بتوانید تکنولوژی مواد اولیه را وارد کنید و در زمینه پولی و مالی تبادل داشته باشید، این وظیفه دولت است.

دولت در زمینه روابط خارجی قدم‌های درستی را در ظرف یازده ماه گذشته برداشته و شرایط را برای تولید مناسب‌تر کرده است. ما دیدیم که به خاطر برخی از مشکلات متأسفانه تحریم توانست در بعضی از بخش‌ها حتی در بخش خودرویی که سابقه طولانی داشت اثر بگذارد و امروز قدم‌هایی در این زمینه برداشته شده، برخی از تحریم‌ها برداشته شده برخی دیگر هم برداشته خواهد شد و من باز هم به مردم قول می‌دهم که کاسه تحریم شکسته شده و هیچ بندزنی قادر نیست این کاسه شکسته را به صورت اول بگرداند.

ما به راهمان ادامه می‌دهیم و به همه دوستان، ارزش مداران و عزیزان با زبان روان عرض می‌کنیم که انقلابمان را می‌شناسیم، ارزش‌هایمان را می‌دانیم و عزت ملی را پاس می‌داریم. خیلی غصه نخورید. ما می‌دانیم چه می‌کنیم. وزارت خارجه و تیم مذاکره کننده ما تخصص لازم را برای حرف زدن در برابر شش قدرتی که روبروی ما قرار گرفته‌اند، دارند، سبک مذاکره را می‌دانند و تجربه کافی را دارند. می‌دانیم سخت است اما راه را تا موفقیت نهایی به حول و قوه الهی ادامه خواهیم داد.

ما روابط خودمان را با کشورهای همسایه نزدیک و نزدیک‌تر خواهیم کرد، اگر چند همسایه هم داریم که هنوز آنها تمایل نشان نداده‌اند، علامت لازم را برای رابطه خوب به آنها داده‌ایم. ما می‌خواهیم با همسایه‌هایمان روابط دوستانه، برادرانه، با حسن همجواری و صمیمانه داشته باشیم و این را به نفع کشور، همسایگان و ملت‌های منطقه می‌دانیم. ما برای ایجاد ثبات، آرامش و جلوگیری از جنگ و اختلاف در این منطقه همه توان خودمان را به کار گرفته‌ایم و به کار می‌گیریم. می‌دانیم افراطی‌گری، خشونت، درشت‌گویی، دخالت در کار این و آن به نفع هیچ کشوری نیست. روابط خوب، امنیت و ثبات را منطقه نه تنها برای صنعت و تولید کشور بلکه برای آرامش مردم منطقه ضروری می‌دانیم و این راه را همچنان ادامه خواهیم داد.

ما می‌دانیم برای آنکه شاهد رونق در تولید باشیم الان در شرایطی هستیم که دولت باید به بخش تولید کمک کند و این کار را انجام می‌دهیم.

بانک‌های ما در حد لازم توانمند نیستند، برای اینکه بانک ها توانمند شوند برای تأمین آنچه شما سرمایه در گردش می‌نامید جلسات متعددی را پیش رو داریم و می‌دانیم که این کار برای کارآفرینان و تولید ضروری است.

برای کمک به بخش تولید ما بنا داریم تقسیم بندی کنیم. نمی‌توانیم همه را یکسان و با یک چشم ببنیم. آنهایی که در سخت‌ترین شرایط کشور، در شرایط تحریم و مشکلات توانسته‌اند خودشان را نگه دارند و به تولید و ارزش افزوده ادامه دهند اگر امروز برای رشد تولیدشان نیاز به کمک دارند دارای اولویت هستند.

اولویت دوم مربوط به بخش‌های تولید است که دچار مشکل شده‌اند، اما مشکل از درون نبوده بلکه از بیرون به آنها تحمیل شده است. خواسته ماده اولیه وارد کند مشکلی پیش آمده و نتوانسته است یا خواسته قطعه‌ای وارد کند در تحریم کشتی‌رانی یا تحریم بانکی بوده است. معوقات بانکی هم همین‌طور. در برخی موارد طرف مقصر نبوده باید او را یاری کنیم و در برخی موارد هم مقصر بوده. کسی که مقصر است باید تاوان تقصیرش را هم پرداخت کند. همه را نمی‌شود با یک چشم نگاه کرد. ما باید تقسیم‌بندی کنیم. اولویت اول، دوم و سوم را درست کنیم و کمک‌های خودمان را بر مبنای اولویت‌ها تنظیم کنیم. اما اصل کمک در شرایط فعلی ضروری است. همفکری ما ضرورت دارد. به این دلیل کارگروه ویژه‌ای را برای رونق و اینکه ما را از رکود خارج کند، تعیین کردیم. این کارگروه کار می‌کند و از اقدماتی که انجام شده مطلع هستم . در برخی موارد اختلاف نظر و در برخی موارد اتفاق نظر دارند. ما در شورای هماهنگی اقتصادی موارد اختلافی را در هفته‌های آینده بررسی می‌کنیم. امیدوارم تا پایان تیرماه بتوانیم این بسته حمایتی را برای رونق و شکستن رکود آماده کنیم و ان‌شاءالله عملیاتی و اجرایی کنیم.

اما دولت بر اعتقاد خودش ثابت است که باید تولید قدم به قدم در اختیار بخش خصوصی قرار بگیرد. البته تولید ما با تولید دنیا متفاوت است. برخی از بنگاه های ما بزرگ شده‌اند و برخی هم رشد نکرده‌اند و همان‌طور نوجوان و شیرخوار مانده و رشد نکرده‌اند. برخی موارد را هم داریم که حرکت مناسب داشته‌اند. مقداری از مشکلات ما در بخش خصوصی این است که از بنگاه کوچک حرکت نکرده‌ایم تا قدم به قدم به بنگاه بزرگ برسیم. در خیلی از کمپانی‌ها و بنگاه‌های بزرگ صنعتی ۵۰ سال پیش کارگاه کوچک ده نفره بوده‌اند و امروز به کارخانه عظیمی‌تبدیل شده‌اند و مراحل رشدش را طی کرده و می‌داند چه کار کند، تجربه لازم را پیدا کرده. اما در کشور ما این‌طور نبوده و دلایل خاص خودش را دارد. اینکه به هر حال عمدتاً صنعت ما دولتی و متکی به پول نفت بوده و خود شما بهتر می‌دانید ما باید در این زمینه حرکت درست انجام دهیم و اگر شرکت‌های چند ملیتی وارد کشور ما می‌شوند باید حواسمان جمع باشد و به این شرط بیایند که تکنولوژی نو را وارد کنند و بعد ما باید بتوانیم آن تکنولوژی را بومی‌کنیم و دنبال نوآوری و برند باشیم.

ما مسلمان ها صنعتگرهای بزرگی بوده ایم. بخش بزرگی از صنعت کاغذ، کاشی، منبت کاری، خاتم‌کاری، صنایع ظریف و صنعت فرش متعلق به ما بود. در معماری ما صاحب سبک و سیاق بودیم. ما ملت بزرگی هستیم؛ تمدن بزرگی داریم و توانمند هستیم. باید دانشگاه، مراکز تحقیقاتی، بخش خصوصی، صنعت و معدن ما دست به دست هم بدهند و باز هم پرچم عظمت صنعت ایرانی، صنایع ظریف و غیرظریف بار دیگر در قله‌های ایران عزیز و محبوب به اهتزاز در بیاید. این کار شدنی است و می‌توانیم اراده لازم را برای این کار داشته باشیم و دست به دست هم بدهیم سرمایه خودمان را در کشور بیاوریم. به خدا سال‌های ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۹ گذشت و تکرار نمی‌شود.

دولت یازدهم خودش را خادم مردم می‌داند و هیچ تصمیم فردی بدون مشورت اتخاذ نمی‌کند و اگر هم اعلام کرد و اشتباه کرد برای آنهایی که دولت را نقد کنند، فریاد بکشند و بگویند دولت اشتباه کرده هم احترام و تواضع می‌کنیم و هم دست آنها را می‌بوسیم.

ما باید خودمان را آماده کنیم، بانک‌های ما برای کمک باید کمربندها را ببندند، بازار سرمایه ما باید وارد عمل شود، بنگاه‌های بزرگ باید به بازار سرمایه تکیه کنند، بنگاه‌های کوچکی که خود به خود توان ندارند که به بازار سرمایه بروند و آنجا بتوانند کمک بگیرند باید به بانک‌ها متکی شوند و بانک‌های ما باید قدم به قدم دست از بنگاه‌داری بردارند. بانک‌ها باید امانت دار باشند و واسطه خوبی بین مردم و بنگاه‌های اقتصادی باشند. باید راه و روش بانک‌ها اصلاح شود و بازار سرمایه فعال‌تر شود.

البته ما زمینه را برای ورود سرمایه خارجی آماده خواهیم کرد. چون سرمایه داخلی ما برای همه طرح‌هایی که پیش رو داریم کافی نیست. ایرانی‌هایی که آن طرف هستند را تشویق به سرمایه‌گذاری کنیم و همین طور خارجی‌ها را تشویق به سرمایه‌گذاری کنیم. آنچه لازم است مجلس شورای اسلامی‌تصویب کند ما به صورت لایحه تقدیم مجلس می‌کنیم.

به نظر من امروز هیچ اختلاف نظری بین دولت، مجلس، قوه قضاییه و سیاست‌های کلی مقام معظم رهبری از جمله اقتصاد مقاومتی و چشم‌انداز بیست ساله برای هدف بلند که شکستن رکود، ایجاد رونق و صنعتی کردن کشور است وجود ندارد و همه اتفاق نظر داریم. حتی کشاورزی ما هم باید صنعتی شود. برای اینکه آب را به مزارع و باغستان ها برسانیم آن هم باید صنعتی شود. صنعت باید همه جا را فرا بگیرد، کشور باید صنعتی شود. این کار را ان‌شاءالله به حول و قوه الهی با دستان و بازوان پر توان شما انجام می‌دهیم و مخصوصاً با کمک مدیرانی که سابقه دارند که از سوابق و مدیریت آنها می‌توانیم استفاده کنیم.

باید از کسانی که سرمایه‌گذاری کرده‌اند و سرمایه‌گذاری خواهند کرد و کارآفرینان استفاده کنیم. ما نیاز به توسعه و رشد داریم. سال ۱۳۹۳ باید رشد ما مثبت شود. سال گذشته رشد مثبتی نداشتیم و سال ۱۳۹۱ را هم خبر دارید که ما می‌گفتیم منهای ۸/۵ و بانک مرکزی با محاسبات دقیق می‌گوید منهای ۸/۶ بوده است. آن رشد منفی با تورم سال‌های ۱۳۹۱ و ۱۳۹۲ ان‌شاءالله در سال ۱۳۹۳ رشد ما مثبت خواهد بود. همه باید دست به دست هم بدهیم این کار را انجام خواهیم داد و کشوری آباد و توسعه یافته پیش روی ایرانیان عزیز ما خواهد بود.

والسلام علیکم و رحمةالله و برکاته