متن کامل سخنرانی در همایش توسعه و سرمایه گذاری استان چهار محال و بختیاری

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمدلله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا و نبینا محمد (ص) و آله الطاهرین و صحبه المنتجبین

بسیار خوشحالم که در جمع کارآفرینان، وزرا و سایر مسئولین حضور دارم. من می‌خواهم چند نکته را تأکید کنم. نکتة اول اینکه دولت در زمینه رشد و شکوفایی اقتصادی خودش را مسئول می‌داند. قدم‌هایی را در این زمینه برداشته است. قدم‌های دیگری را هم در همین روزها و هفته‌های آتی برخواهد داشت.

ما از آغاز کار و شروع فعالیت با معضلات فراوانی در کشور و از جمله در بخش اقتصاد مواجه بودیم، بی‌ثباتی به گونه‌ای بود که اگر فردی می‌خواست یک تصمیم اقتصادی، حتی کوچک بگیرد (جنسی را برای خودش یا خانه خودش بخرد) مطمئن نبود که چه می‌شود و فردا چگونه خواهد بود. بی‌ثباتی در اقتصاد نه تنها سرمایه‌گذاران و کارآفرینان، حتی مردم عادی جامعه را هم با مشکل مواجه کرده بود. اولین تلاش دولت بازگشت ثبات در بخش اقتصاد [بود]. البته در بخش‌های دیگر هم، در پی ثبات توام با امید برای آینده [بوده‌ایم]، چون ما به هر دو آن برای تحرک اقتصادی نیاز داریم. هم نیاز به ثبات و آرامش بازار پول، سرمایه و کار داریم و هم نیاز به امید به آینده و شرایط آینده کشور داریم. در هر دو زمینه ما قدم‌هایی را برداشتیم. اولاً در زمینه مقررات یک نوع ثبات و آرامش را به وجود آوردیم. این طور نبود که دولت هر روز تصمیمی بگیرد. حتی رئیس جمهور هم خودش را مجاز نمی‌دانست که هر روز در اقتصاد یا در سایر زمینه‌ها تصمیمات شخصی اتخاذ کند. هر تصمیمی را که ما اتخاذ کردیم با شور و مشورت بوده نه تنها در جمع وزیران و مسئولین بالای بخش اجرایی، حتی با صاحب‌نظران اقتصادی، دانشگاهی، بخش خصوصی مشورت و شور کردیم و نظرات آنها را گرفتیم سپس تصمیم‌گیری کردیم.

تاکنون آنچه ما در تصمیمات کلان، اتخاذ کرده‌ایم و چارچوب‌هایی که مد نظر داشته‌ایم، در این حدود ۱۲ ماه به آن دست یافتیم. قولی هم که به مردم دادیم در همه زمینه‌های اقتصادی به قول خود وفادار بودیم. یعنی اگر چارچوب تورم و مهار تورم را در سال ۹۲ و ۹۳ اعلام می‌کردیم از وعده‌ای که به مردم دادیم ان‌شاءالله امسال هم جلوتر خواهیم بود. ما امسال به مردم وعده دادیم تا پایان سال تورم حداکثر به ۲۵ درصد برسد - با بررسی‌هایی که انجام دادیم ان‌شاءالله رقم جدید را به زودی اعلام می‌کنیم - در پایان امسال ان‌شاءالله رقم پایین‌تر از ۲۵درصد خواهد بود. این موفقیت نشانگر این است که تصمیمات درست و در چارچوب صحیحی اتخاذ شده است.

ما می‌دانیم در اقتصاد علاوه بر ثبات و امید هم نیاز به تعادل و هم نیاز به تعامل داریم. ما باید در بازار پول، سرمایه و کار شاهد نوعی تعادل باشیم. عدم تعادل مشکلاتی را برای ما ایجاد می‌کند و در زمینة ایجاد تعادل قدم‌هایی را برداشتیم. البته سیستم بانکی ما مشکلاتی دارد که همه آن مشکلات در کوتاه مدت حل نمی‌شود. شما می‌دانید مفاسد بانک بنگاه‌دار چه خواهد بود. پول را از مردم می‌گیرد برای تسهیلات بخش اقتصاد اما وقتی می‌خواهد از این پول استفاده کند اگر خودش بنگاه دار باشد می‌گوید چراغی که به خانه رواست به مسجد هم حرام است تا چه رسد به بخش خصوصی.

بنابراین ما یک مشکلات ساختاری در بحث بانکی داریم که این مشکلات را باید قدم به قدم و به تدریج حل کنیم. بازار سرمایه ما آنچنان که باید فعال باشد فعال نبوده، البته بازار سرمایه ما به تعادل رسیده است. یک مقطعی حرکت بازار سرمایه ما تند بود. ما خودمان نگران بودیم. بعد یک مقدار کند شد تا به تعادل رسید. من فکر می‌کنم بازار سرمایه الان تعادل لازم را دارد، اما از بازار سرمایه باید بیشتر استفاده شود. ان‌شاءالله این کار خواهد شد. ما تصمیمات لازم را در این زمینه در سطح کلان آغاز کردیم و ان‌شاءالله عملیاتی خواهیم کرد. یک بخش بزرگ بازار کار ما به رونق مربوط می‌شود.

بعد از بحث تورم مهم‌ترین دغدغه و تقریباً تمام جلسات اقتصادی ما در ماه رمضان برای خروج از رکود بوده است. نظر شخصی من این است. در جلسات اقتصادی ما ممکن است اتفاق نظر نباشد، ما از رکود یا خارج شدیم یا در حال خروج هستیم. البته هنوز تا رونق فاصله داریم. ما باید الان مسیر خروج از رکود تا رونق را طی کنیم و این کار جز با حضور فعال بخش خصوصی امکان‌پذیر نیست، بخش خصوصی اگر در این زمینه کنار دولت یا حتی پیش‌ران یا جلوی دولت نباشد ما نمی‌توانیم موفق باشیم. گفتند بخش خصوصی مشکلاتی را در سال‌های اخیر پیدا کرده است. بخشی از این مشکلات باید حل شود که یک بخش بزرگ آن هم سرمایه در گردش است که ما ان‌شاءالله اقداماتی را انجام خواهیم داد. ما برای برخی از این مشکلات لایحه‌ای را به زودی تقدیم مجلس می‌کنیم. تصمیماتی هم در دولت در حال اتخاذ هستیم که البته قصدمان این بود که همه این تصمیمات تا اول مرداد نهایی شود. اما به هر حال کار به سرعت انجام می‌گیرد، لایحه‌ای که دولت باید تقدیم مجلس بکند آماده است، مصوبات دولت هم ان‌شاءالله ظرف یکی، دو هفته آینده نهایی و ابلاغ خواهد شد. ما ان‌شاءالله در روز سه‌شنبه جلسه‌ای را در تهران خواهیم داشت که بخشی از این تصمیمات را اعلام خواهیم کرد که در این زمینه همه فعال بشویم. من خواهش می‌کنم بخش خصوصی ما به آینده اقتصاد کشور مطمئن باشد. این مطلب را بنده می‌گویم چون از آن افرادی نیستم که شعار بدهم یا حرفی بزنم که پایش عمل نباشد اگر به شما اعلام می‌کنم، مطمئن باشید بدانید که طبق برنامه و با اطلاعات دقیق حرف می‌زنم. با نگاه دقیق به سیاست داخلی و خارجی حرف می‌زنم. شما دیدید در سیاست داخلی و خارجی قدم‌هایی که می‌بایست ظرف یک سال باید برمی‌داشتیم. البته ممکن است کسی خوش‌بین‌تر بوده بگوید دولت حرکتش کند بوده، یکی بددل‌تر باشد بگوید حرکت دولت سریع بوده، اما در سیاست خارجی طبق برنامه عمل کردیم.

امروز شرایط ما شرایطی است که همان‌طور که از رکود در حال خروج هستیم یا خارج شدیم از تحریم هم در حال خروج هستیم و این کار را خواهیم کرد. این را من اینجا بگویم که ما همه تخم مرغ‌های‌مان در سیاست خارجی در یک سبد نیست. یکی از سبدها ۱+۵ است. دو سه تا از آن سبدها را ما داریم که آن سبدهایمان پرتر از ۱+۵ پیش می‌رود. شما آثارش را ان‌شاءالله در ماه‌های آینده در زمینه بحث سیاست خارجی و سیاست داخلی خواهید دید. چون اینها همه به هم مرتبط است و اقتصاد نمی‌تواند از سیاست خارجی جدا باشد.

ما هم تعامل و هم تعادل می‌خواهیم، تعادل تنها کافی نیست، نیاز به تعامل هم داریم، بخش‌های اقتصاد باید با همدیگر تعامل داشته باشند. در سال‌های قبل، گاهی دو تا وزارتخانه ماه‌ها با هم می‌جنگیدند و آثار کار همدیگر را هم خنثی می‌کردند. این دولت هم تجربه کافی را در این زمینه دارد و هم اجازه نخواهد داد که دستگاهی با دستگاهی دیگر در حال برخورد و مبارزه و جنگ باشد. خودم و معاونین من و وزرا کاملاً مراقبت می‌کنند برای اینکه تعامل به خوبی انجام بگیرد. گاهی تعامل، مشکل بین استان‌ها و مرکز بوده است. البته ممکن است هنوز هم در گوشه‌هایی این مشکلات را داشته باشیم، اما این مشکلات در حال عبور است. علاوه بر تعامل داخلی [دولت] یک تعامل هم بین دولت و بخش خصوصی است که دولت هیچ وقت نباید خودش را رقیب بخش خصوصی بداند. دولت باید با بخش خصوصی تعامل بکند، باید از بخش خصوصی حمایت بکند. جایی هم لازم است هدایت بکند. باید با بخش خصوصی شفاف باشد، رانت و فساد باید از بین برود، بخش خصوصی با رانت و فساد نمی‌تواند به آینده خودش امید داشته باشد. ما در حد توانمان «خصولتی‌ها» را کم خواهیم کرد و زمینه را برای فعالیت بخش خصوصی واقعی آماده خواهیم نمود.

از طرف دیگر ما باید با دنیا تعامل بکنیم. اقتصاد در دنیای امروز بدون تعامل با جهان امکان پذیر نیست، مثل این می‌ماند که شما یک شرکت هواپیمایی داشته باشید و بگویید بهترین شرکت هواپیمایی است اما از مرزهای عبور نکنید و فقط در داخل کشور (خطوط داخلی) داشته باشید. مثل کشتیرانی می‌ماند که در سواحل کشور خودتان از این بندر به آن بندر برود و به اقیانوس‌ها نرود. این که کشتیرانی و هواپیمایی نمی‌شود.

مگر می‌شود اقتصاد شکوفا و فعال باشد و همزمان محصور و منزوی باشد؟ این شدنی نیست. اگر شدنی بود همه مثل بشر اولیه در خانه خودشان کار انجام می‌دادند. مگر می‌شود در خانه خودش کار اقتصادی و خصوصی انجام دهد؟ لااقل ناچار است با روستا، همسایه و روستای کناری خودش تعامل داشته باشد. در دنیای امروز نمی‌شود فعالیت اقتصادی کشوری در داخل محصور بماند، مگر شدنی است؟ باید با دنیا تعامل بکند.

تعامل در صورتی امکان پذیر است که دولت شرایط این تعامل را آماده بکند و دولت جمهوری اسلامی ایران امروز همة تلاش خودش را به کار خواهد بست که شرایط تعامل اقتصادی با دنیا مهیا شود. البته این همان چیزی است که سفارتخانه‌های ما در بخش اقتصادی باید انجام دهند. برخی از دوستان می‌دانند که برای برخی از کشورها وقتی سفیر می‌خواهد تعیین شود چقدر اصرار دارم که عنصر اقتصادی را برای سفارتخانه بفرستیم یا حتی به شوخی در سفرهای خارجی که حتی سیاسی هم هست به دوستان می‌گویم، اول آثار اقتصادی‌اش را برای من محاسبه بکنید تا من این سفر را انجام بدهم. ما حتماً نیاز به تعامل با دنیا داریم و دولت زمینه را برای این تعامل در حد فرصت یک ساله خودش آماده کرده و ان‌شاءالله بیشتر هم آماده خواهد کرد.

استان چهار محال و بختیاری استعدادهای فراوانی دارد. واقعاً یک قطب گردشگری است، بی‌تردید این طور است. طبیعت بسیار زیبای این استان، استانِ آب و آفتاب، مردم بسیار خوب، با صفا، تلاشگر و عشایر بسیار خوبی دارد که یکی از جاذبه‌های گردشگری ما هم به غیر از این طبیعت عشایر خوب ما هستند. کوه‌های سر به فلک کشیده، یخچال‌های طبیعی، تالاب‌ها، خیلی استعداد در این استان وجود دارد. بخش گردشگری و صنایع دستی ما در دولت آماده است برای اینکه این سرمایه‌گذاری را انجام بدهد. صندوق توسعه این آمادگی را دارد که به بخش خصوصی در این زمینه کمک کند.

در عرض ۵ الی ۶ روز در تعطیلات، یک میلیون گردشگر به این استان می‌آیند، معلوم است که استعدادهای بسیار زیادی در این استان وجود دارد. حالا گردشگر داخلی یا خارجی که البته برای گردشگر خارجی کارها و اقدامات زیادی باید انجام بگیرد. یک بخش گردشگری است که می‌تواند سرمایه را به سرعت برگرداند. بخش گردشگری بخشی نیست که بازگشت سرمایه در آن طولانی باشد. دولت هم در این زمینه کمک خواهد کرد. صندوق توسعة ملی هم در این زمینه فعال خواهد بود که بخش گردشگری در این استان فعال شود که هم به استان و هم به کشور کمک خواهد کرد.

در زمینة راه آهن اعلام کردم که ما تصمیم گرفتیم (دیروز هم ابلاغ کتبی کردم) و ان‌شاءالله مصمم به اجرای راه‌آهن اصفهان به اهواز هستیم که البته کار بسیار سنگینی است، حالا بین ۵ تا ۷ سال زمان لازم دارد. اما در عین حال آمادگی داریم با بخش خصوصی در این زمینه کار را شروع کنیم و مطالعة اولیه در این زمینه انجام شده است و مطالعات تکمیلی هم انجام خواهد شد. برای سرمایه‌گذاری در این طرح صندوق هم اعلام آمادگی کرده است که با کمک صندوق و بخش خصوصی این کار را [انجام دهیم]، کار بسیار عظیمی است و شما می‌دانید هم برای انتقال بار و مسافر، این خط جزو خطوطی است که می‌تواند سرمایه را برگرداند و بسیار سودآور بوده و تحرک بسیار بزرگی هم به اقتصاد کشور و هم به صنایع و معادن کشور و هم به استان می‌دهد. این کار را ان‌شاءالله به حول و قوة الهی آغاز می‌کنیم. بخش خصوصی هم خودش را در این زمینه برای سرمایه‌گذاری آماده کند.

البته در زمینة فولاد همان‌طور که من صبح اعلام کردم هم در مرحلة آهن اسفنجی و هم در مرحلة ورق ان‌شاءالله قدم‌های لازم برداشته می‌شود. زمان‌بندی هم ظرف دو سال است که این طرح‌ها ان‌شاءالله به محصول می‌رسد.

در زمینة آب هم عمدتاً بخش خصوصی باید وارد عمل بشود، همین طرح آبرسانی بن–بروجن که آبرسانی به شهر کرد و بروجن را انجام می‌دهد، محاسباتش را انجام می‌دهند، مطالعات آن هم انجام شده و دولت هم متعهد به خرید آب است. بنابراین بخش خصوصی می‌تواند به راحتی سرمایه‌گذاری کند و از آن طرف هم ما برای عقد قرارداد با بخش خصوصی صریحاً اعلام آمادگی می‌کنیم و برای خرید تعهد می‌کنیم. خود دولت هم می‌تواند این کار را انجام بدهد ولی ترجیح می‌دهیم که بخش خصوصی انجام بدهد. اصولاً هرچیزی که به بخش خصوصی واگذار شود هم سریع‌تر و هم بهتر انجام می‌گیرد و هم به نفع کشور خواهد بود. اگر رشد و توسعه پویا در این کشور می‌خواهیم بخش خصوصی باید وارد عمل بشود و دولت هم باید حمایت کند.

من امیدوارم این جلسه که بعد از عرایض من هم ادامه دارد منجر به تصمیمات مفید و بسیار خوب هم برای استان و هم برای سطح کشور بشود. ان‌شاءالله بتوانیم در سال‌های آینده چهار محال و بختیاری بسیار شکوفاتر و پرنشاط‌تر را در بخش اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی شاهد باشیم.

السلام علیکم و رحمه الله و برکاته