متن کامل سخنان حجت الاسلام و المسلمین دکتر حسن روحانی به این شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا و نبینا محمد و آله الطاهرین و صحبه المنتجبین
خوشحالم که امروز این فرصت در اختیارم قرار گرفت تا در خدمت خبرنگاران عزیز و سختکوش باشم تا برخی از مسایل و سوالاتی که مورد علاقه مردم است و از طرف آنها مطرح می شود ، پاسخگو باشم.
در آغاز، ایام سال جدید، عید نوروز که اولین فرصتی است که خدمت شما رسیدیم ایام مبارک ماه رجب مخصوصاً میلاد با سعادت مولای متقیان حضرت علی(ع) را خدمت همه شما تبریک و تهنیت عرض میکنم.
دولت یازدهم در طول تلاشهایش در بیش از ۳,۵ سال گذشته و بویژه در سال ۹۵ موفقیتهایی داشته که به برخی از آنها اشاره میکنم و احتمالاً در ضمن سوال و پاسخ هم اگر فرصتی بود به برخی دیگر از آنها اشاره خواهم کرد.
در مجموع احساس میکنیم با رهنمودهای مقام معظم رهبری و حمایت مردم ،دولت در اهدافی که مد نظر داشته در برخی از آن اهداف بحمدالله موفق بوده است. در سال ۹۵ شرایط زندگی مردم از لحاظ سیاسی، خدمات دولت و از لحاظ اقتصادی طبق همه مراکز آمار رسمی کشور و جهانی، بهتر از حدی بود که در آغاز سال پیشبینی میکردیم.
اولاً خوشحالم که به عرض ملت ایران برسانم اقشاری که دارای درآمد کمتری هستند، مثل حقوق بگیرانی که حقوق آنها حقوق حداقلی است، بازنشستگان، افرادی که تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی هستند، در مجموع ۴ سال دولت یازدهم دریافتی آنها به دو برابر و یا بیش از دو برابر افزایش پیدا کرده و امسال در سال ۹۶ هم برای مستمریبگیران کمیته امداد و بهزیستی ۲۰ درصد حداقل حقوق به دریافتی آنها اضافه خواهد شد که یک رقمی بین ۱۸۰ تا ۲۰۰ هزار تومان است. در سال ۹۶ و در مجموعه ۴ سال حقوق همه افراد کم درآمد، حداقل به ۲ برابر افزایش پیدا کرده گاهی ۲,۳ ، ۲.۵ یا بیشتر مثل معلمین و کارمندانی که حقوق بالایی ندارند. این یک نقطه حائز اهمیت است که اولین دغدغه دولت، زندگی افراد کم درآمد جامعه بوده است.
این دولت شاید اولین دولت باشد در مقایسه با دولتهای گذشته که همه افرادی که حقوق و دستمزد دریافت می کنند اعم از کارمندان و کارگران، افزایش حقوق شان بیش از تورم سالانه بوده است در گذشته هیچ وقت این طور نبوده که اگر تورم سالانه ۱۰ یا ۱۲ درصد است حقوق و مستمری آنها ۱۵، ۱۴ درصد اضافه شود این کار را به طور عام از آغاز دولت یعنی از زمان تقدیم بودجه ۹۳ تا ۹۶ به طور منظم انجام دادیم.
وضع کشاورزان ما که جزو اقشار پردرآمد جامعه نیستند و برخی از آنها جزو اقشار کم درآمد هستند کلاً در دولت یازدهم نسبت به گذشته بسیار بهتر شده است. در سال ۹۱ پول گندمی که به کشاورزها پرداخت شده حدود ۸۶۰ میلیارد تومان است در سال ۹۵ پول گندمی که پرداخت شده حدود ۱۵ هزار میلیارد است. ۱۵ هزار میلیارد را با ۸۶۰ میلیارد مقایسه کنید. کشاورزان اقشار پرزحمت ما هستند که امنیت غذایی ما را تأمین می کنند.
به این آمار توجه کنید تراز تجاری ما در مواد غذایی در سال ۹۲ ، منهای ۸,۱ بوده و صادرات و واردات ما در مجموع منهای ۸.۱ دهم. در سال ۹۵ تراز تجاری ما منهای ۲.۶ است. یعنی باز هم درست است منفی است اما نسبت به منهای ۸.۱ به منهای ۲.۶ رسیده است ببینید چه فاصلهای وجود دارد این فاصله در واقع تولید بیشتر، تلاش بیشتر و خوداتکایی بیشتر ماست.
از نظر آمار سال ۹۲، تولیدات کشاورزی ما حدود ۹۷ میلیون تن بوده و در سال ۹۵، ۱۱۸ میلیون تن. مجموعا ۲۱ میلیون تن تولید مواد غذایی در این دولت افزایش پیدا کرده است.
افزایش تولید مواد غذایی به معنای وضع بهتر باغداران و کشاورزان و هم به معنای خوداتکایی بیشتر و اقتصاد مقاومتی است.
در زمینه درمان و مخارج درمانی این دولت بیشترین توجهاش را به مسأله درمان و محیط زیست قرار داده است، سلامت و محیط زیست با هم ارتباط تنگاتنگی دارند که جزو اولویتهای این دولت بوده است.
برای اولین بار در تاریخ ایران تمام مردم، تحت پوشش بیمه درمانی قرار گرفتند و تمام حاشیهنشینها تحت پوشش بیمه درمانی و خدمات درمانی قرار گرفتند.
این دولت طبق آمار و ارقام، دولتی است که به فکر محرومین و مستضعفین و حاشیهنشینها است. نکته دیگر، تختهای بیمارستانی که در این دولت برای رفاه بیماران اضافه شده حدود ۲۱ هزار تخت بیمارستانی است البته وزیر بهداشت، خیلی با صدای بلند نگفت که این رقم بیشتر خواهد شد، گفتند که تلاش ما این است که به ۲۳ هزار برسیم.
برای اینکه مردم عزیز ما بهتر توجه کنند این رقم معنایش چیست ۲۱ هزار تخت بیمارستانی یعنی یک چهارم کل تخت بیمارستانی کشور در طول تاریخ. یعنی آنچه تخت بیمارستانی در ایران بوده اندکی بیش از ۸۱ هزار است و ۲۱ هزار اضافه شده یعنی یک چهارم به تخت بیمارستانی اضافه شده است و این به معنای توسعه امکانات کشور برای درمان بیماران است.
نکته دیگر اضافه کنم که قاعدتا در سوال و جواب به آن میرسیم، توجه این دولت به روستاها است که به طور کلی اقشاری هستند که درآمد کمتر و مشکلات بیشتر و نیازمند توجه بیشتری هستند. کاری که این دولت برای روستاها انجام داده خواهش میکنم همه مقایسهای بکنند، تمام روستاهایی که گازکشی شده قبل و بعد انقلاب، تا سال ۹۲، ۱۴ هزار روستا بوده است و در این دولت ۹ هزار روستا گازکشی شده است، تمام دولتهای گذشته قبل و بعد انقلاب ۱۴ هزار است و در این دولت تمام روستاهایی که ده خانوار هستند امروز دارای برق هستند. حتی از وزیر نیرو پرسیدم استثنا ندارد، گفتند به غیراز ۸ روستا.
برای آب رسانی روستاها ۵ هزار و ۲۰۰ روستا در این دولت دارای آب بهداشتی شدند این به معنای کمک به اقشار کم درآمد جامعه است. کارهای درمانی، بخش آموزشی، ارتباطات و اینترنت که امروز ۲۵ هزار روستای ما به اینترنت وصل شده و یکی از افتخارات دولت این است که مسأله اینترنت را توسعه داده و شبکه ملی اطلاعات را پیگیری میکند. یکی از افتخارات این دولت این است که با اینکه کیفیت را بالا برده اما قیمت را بالا نبرده و یکی از افتخارات این دولت این است که جامعه، فضا، خیابانها، مدارس، دبیرستانها و دانشگاههای ما کمتر امنیتی شده و همه تلاش این دولت این بوده که فضاها، فضاهای دوستانه، محبت و برادری باشد و خواهش میکنم از همه مردم که در دو انتخابات بزرگ که پیش رو داریم حواسمان باشد که انتخابات برای نزدیک تر شدن ما است. اشکالی ندارد که جناحها، احزاب و گروهها حرف هایشان را بزنند اولاً آمار و ارقام دقیق باشد و سخن درست به مردم بگوییم به مردم دروغ گفته نشود این بالاترین خیانت به یک ملت است که یک کسی به مردم آمار و حرف دروغ بگوید مخصوصاً دروغی که باعث یأس و ناامیدی خدای ناکرده مردم بشود. مردم بگویند بعد از ۳۹ سال پس این همه خون و فراز و نشیب و فداکاری چه شد؟
ملت ما همواره امیدوار بوده و منطقه و جهانی را میدانند. مردم ما به خوبی میدانند که طی مسیرهای افتخار برای این کشور، در سایه وحدت و اتحاد و همدلی امکان پذیر است.
در افتتاح پروژههای متعدد انرژی صلح آمیز هسته ای در ۲۰ فروردین خوشحال شدم که در سال ۹۵ ، ۴۲ پروژه مهم به ثمر رسید و دیروز پروژههای مهمی اعلام افتتاح شد این به معنای آن است که در همه فناوریهای پیشرفته از جمله انرژی صلح آمیز هستهای در مسیر پیشرفت هستیم مخصوصاً بعد از برجام.
به نظر من بعد از برجام در هر زمینهای بخواهیم مقایسم کنیم آمار به ما خواهد گفت که فضا برای تحرک و پیشرفت بیشتر شده و من از همه ارگانها و دستگاههایی که امروز از این فضا به خوبی استفاده میکنند، تشکر میکنم. ما باید این فضا را فضای بهتری قرار دهیم و ایام انتخابات باید نتیجهاش وحدت ، اتحاد، دوستی بیشتر ، شکاف کمتر و ترس بیشتر دشمنان از ما و امید بیشتر دوستان به ما باشد.
حتماً ان شاءالله مردم ما در یک انتخابات قانونی، رقابتی و اخلاقی ، یک حماسه بزرگ خلق خواهند کرد و سال سالی است که برای تولید ملی و اشتغال بیش از گذشته تلاش کنیم.
خوشحالم به اطلاع شما و ملت ایران برسانم که دیروز ابلاغیههایی به تمام دستگاههای اجرایی تهیه و امروز واصل خواهد شد و در آن برنامه امسال برای تولید ملی و اشتغال مشخص شده و همه دستگاهها کارهایی که از امروز باید شروع کنند برای همه آنها زمان بندی مشخص شده که چه زمانی تدوین کنند و چه زمانی به سازمان برنامه و بودجه و به ستاد اقتصاد مقاومتی بدهند و چه زمانی به اجرا و عمل در بیاید. ان شاءالله امیدوارم پایان سال ۹۶ دولت بتواند آمار افتخارآمیزی که در تولید ملی و اشتغال بوده به ملت ایران عرضه کند و آنچه مورد تأکید مقام معظم رهبری بوده موفق به اجرای آن باشیم.
سوال: وجه تمایز اولویت های اقتصادی شما در صورت پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری بخصوص در زمینه سیاست های رفاهی از جمله یارانه نقدی، اصلاح نظام بانکی و رونق اقتصادی چه خواهد بود؟
رییس جمهور: دولت برای آینده چه فکری کرده و چه برنامهای دارد که میشود به آن توجه شود. مسأله یارانه برای کمک به اقشار آسیبپذیر جامعه بوده و در چارچوب قانون میبایست اجرا شود. این دولت تلاش می کند برنامه ها را در چارچوب قانون اجرا کند . بخشی از یارانه را هم برده در بخشهایی که اهمیت داشته مثلاً در بخش کشاورزی . در کشاورزی پولی که برای گندم میدهیم با قیمت گندم در بازار بینالمللی خیلی متفاوت است. تقریباً یک چیزی حدود ۲ برابر، ۷۰۰ تومان تقریباً گندم بینالمللی است که یکهزار و ۳۰۰ می خریم این یارانهای است که دولت به کشاورزها میدهد ، در زمینه درمان، پولی که مردم میبایست ۳۷ درصد در بیمارستان می دادند الان ۶ درصد و در روستاها ۳ درصد می دهند این به معنای استفاده صحیح از یارانه است یک مقدار یارانه نقدی است که پرداخت می شود در این زمینه هم به طور کلی دولت باید تابع قانون باشد. این دولت در چارچوب آنچه مجلس شورای اسلامی تصویب کرده ، عمل می کند . نظر شخصی ام این است به دوستان اقتصادی هم مدتی است گفتم، یک سری اقشاری در جامعه داریم که آسیبپذیر هستند و بیشتر تحت فشارند. اینکه یارانه یکسان به همه داده شود خیلی معلوم نیست که مطلوب باشد. باید اقشار آسیبپذیر بیشتر یارانه بگیرند برای این کار از پارسال داریم برنامه ریزی میکنیم. ان شاء الله یارانه نقدی اقشار کم درآمد اضافه خواهد شد طبق برنامهای که دولت دارد.
سوال واحد مرکزی صدا و سیما: شما در ابتدای سخنان خود اشاره به قولهایی در زمان انتخابات داشتید و آنهایی که محقق شده. در زمان انتخابات وعدهای دادید در خصوص اینکه وضعیت اقتصادی مردم را به نحوی بهبود ببخشید که نیازی به ۴۵ هزار تومان یارانه نقدی نداشته باشند، آیا به نظر شخص خود شما این وعده محقق شده است. در خصوص نظامهای بانکی، در بخش نظام بانکی همواره یکی از منتقدان اصلی نظام بانکی بودید جمله شما که ما ادراک مع البانک و مراجع تقلید و برخی از مردم منتقد هستند نسبت به نظام بانکی کشور. چرا بطور ریشهای این نظام بانکی اصلاح نمیشود؟
رییس جمهور: دو نکتهای که شما گفتید دو نکته مهمی است درست میگویید باید به جایی برسیم که مردم ما نیازمند به یارانه نقدی نباشند، این حرف درست است. اما آیا در این کار ظرف ۴ سال حتماً ما به نتیجه میرسیم؟ کاری که ما در دولت یازدهم کردیم، این بوده که این یارانههای نقدی را به جای اینکه اضافه کنیم در بخشهای تولیدی و خدمات اجتماعی بردیم. باید وضع زندگی مردم آنقدر خوب شود که مردم نیاز نداشته باشند و این حرف کاملاً درست است، حالا چطور باید این کار را بکنیم، همه مردم باید مشغول بکار شوند بیکار نباید داشته باشیم، همه باید درآمد کافی برای زندگی داشته باشند، اینها چگونه امکان پذیر است؟ اگر می خواهیم همه شغل داشته باشند که امسال بحث اشتغال است بدون فناوری، سرمایهگذاری و امنیت شدنی است؟ امنیتی که می گویم امنیت اجتماعی و فرهنگی و همه اینها است. باید سرمایه زیادی را عزیزان، کارآفرینان بیاورند و مطمئن و امیدوار به آینده باشند. آینده را تاریک و سیاه کردند. بعضیها ماشین دودی هستند همین طور حرف می زنند همه فضا را سیاه می کنند. برای چه این کار را می کنید؟ ما یک فضای روشن و ایران آبادی داریم و حتماً ایران بهتری خواهیم داشت در سالهای بعد. برای چه فضا را دود آلود و مردم را به تردید میاندازیم به قول اقتصادیها، این عدم قطعیت را برای چه القاء می کنیم ؟
باید فضا را امیدوارانه کنیم، تلاش کنیم و باید سرمایه جذب شود مثلاً یک تعداد هواپیما آمد و خریداری شد، بعضیها نمیدانم چطور شد بهشان برخورد، یعنی هواپیمای نو بهشان برخورد. نمی دانم از کجا پیش آمد نتوانستم بفهمم. گفتند هواپیمای کهنه که داریم، خوب آنها بروند کهنه را سوار شوند. مردم در سال بیش از ۴ میلیارد دلار، به شرکتهای خارجی برای سفرشان میدهند ، حالا این اشکالی دارد این ۴ میلیارد دلار را شرکتهای ایرانی از مردم بگیرند به عبارتی شرکتهای داخلی خودمان این ۴ میلیارد را بگیرند به شرکتهای خارجی ندهیم. بعضیها میگویند بدهند به شرکتهای خارجی.
امروز نیاز به فعالیت داریم. باید صنعت گردشگری را پیش ببریم. این حرف به حق است باز هم تأکید میکنم کشور ما باید به روزی برسد که هیچ کس نیاز به یارانه نقدی نباشد. این راه طولانی پیش روی ما است همه باید دست به دست هم دهیم. وقتی ما میگوییم این کار بشود یعنی دستگاه اجرایی؟ دستگاه اجرایی به تنهایی مگر میتواند، باید دستگاه اجرایی بیاید، دستگاه قضایی و مقننه بیاید و همه باید بیایند مردم هم در کنار هم دست به دست هم دهیم. این کاری است که رسالت و وظیفه همه ماست و دولت هم وظیفه دارد.
مسأله دوم الان هم میگویم، و البانک مع الادراک البانک بانک خیلی نیاز به اصلاحات دارد، البته از اینجا میخواهم از بانکهای کشور بخاطر کاری که در سال ۹۵ کردند، تشکر بکنم، بانکهای ما در سال ۹۵، ۴۳ درصد بیشتر از سال قبل تسهیلات به مردم دادند. این رقم بسیار خوبی است بیش از ۴۳۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات به مردم در بخشهای مختلف دادند ، ۲۴ هزار واحد صنعتی متوسط و کوچک از بانکها تسهیلات گرفتند، بانکها در سال گذشته کار خوبی انجام دادند من از آنها تشکر میکنم.
بعضی ها در مورد برخی مدیران بانکها ظلم و بیانصافی کردند در قضاوت، آن هم کنار میگذاریم اما بانکهای ما نیاز به تحول دارند، درست است. این دولت اولین دولتی است که بدهیاش را پرداخت میکند همه دولتها بدهی درست میکردند و میرفتند و میگفتند بعدی یک کاری میکند. این دولت دولتی است که بدهیهایش را پرداخت میکند برای اولین بار و بعد سرمایه بانکهای دولتی تقریباً ۲ برابر شده است و این کار بزرگی است که دولت یازدهم نسبت به بانکهای دولتی انجام داده است. در عین حال اصلاحات فراوانی نیاز است.
سال گذشته یک دستور العملی را به معاون اول ابلاغ کردم که بخشی از آن مربوط به بانکها بود. معاون اول در این زمینه کارهای زیادی کرده و جلسات متعددی گذاشتیم، در دولت یازدهم ما مسیرهایی را شروع کردیم. بعضی از مسیرها خیلی خوب بود در بعضی از جاها سرعت کم و در بعضی از جاها حرکت ما بسیار بسیار کند بود. در مبارزه با فساد ما یک حرکت بزرگ را دنبال میکردیم منتها همه می بایست میآمدند و باید این کار بزرگ انجام گیرد.
در مبارزه با قاچاق کار بزرگی شد و از ۲۵ میلیارد به ۱۵ میلیارد رسید. آخرین رقمی که ستاد مبارزه با قاچاق کالا به من گفت، رقم پایینتر از این آمده است و بنا شد محاسبه کنند و به من بدهند که هنوز ندادند. احتمالا رقم بین ۱۵ میلیارد و ۱۰ میلیارد باشد. احتمالا اندکی بیش از ۱۰ میلیارد باشد. از ۲۵ میلیارد اگر به ۱۰ الی ۱۲ میلیارد رسیده باشیم کار بزرگی شده است. در عین حال این کار، کاری است که باید با سرعت بیشتری ادامه پیدا کند، خلاصه اینکه در زمینه بانکها قدمهایی برداشته شده و قدمهای بیشتری باقی مانده است.
سوال یورونیوز: با توجه به حضور نظامی ایران در سوریه و حمله موشکی آمریکا علیه مواضع دولتی سوریه، جنگ ۶ ساله در این کشور وارد مرحله تازهای شده، بخصوص در مورد موضع ایران درباره بشار اسد این موضوع را حساس تر کرده. آیا ممکن است ایران سیاستهای خود را تعدیل کند یا برای تغییر آن برنامه ای داشته باشد.
رییس جمهور: مسأله سوریه موضوع بسیار مهم و حساسی در منطقه ما است نظر ما از ابتدای ماجراهای سوریه که مربوط میشود به ۶ سال قبل این بود که کشورهای دیگر در حمایت از تروریسم دخالت نکنند، متأسفانه برخی از کشورهای منطقه و غربی به تروریستها کمک کردند. در همان اولین سفرم به نیویورک برای شرکت در اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد به روسای اروپایی که با خیلیهایشان در آن سفر ملاقات کردم، گفتم که حمایت شما از تروریستها چقدر میتواند برای خودتان خطرناک باشد. در آن جلسه گفتم که شما اگر ادامه بدهید به زودی این ناامنیها را در پایتختهای خودتان شاهد خواهید بود و خواهید دید.
به نظر من یک خطا و اشتباهی در این زمینه رخ داد. جمهوری اسلامی ایران از ابتدا معتقد بود تروریستهایی از سراسر کشورهای منطقه و غیرمنطقه در سوریه جمع شده اند و با مردم به وحشیانهترین شکل میجنگند و باید به تروریسم خاتمه داده شود و البته در حکومت سوریه اصلاحاتی باید صورت گیرد. این همان راهی است که تنها راه حل صندوق است و این صندوق رأی را برای تهران، اصفهان و ایران توصیه نمیکنیم این صندوق رأی را برای همه منطقه توصیه میکنیم همه منطقه اگر مثل ایران اتکاءشان به صندوق آراء باشد، مشکلاتشان در نهایت کم و تمام میشود.
امیدواریم، اصلاحاتی در سوریه تحقق پیدا کند که ضرورت دارد، منتها در حادثه اخیر، اولاً آمریکاییها به یک بهانهای این حمله را انجام دادند که نه مستند و نه معلوم است. یک مقدار گاز شیمیایی در خان شیخون انتشار پیدا کرده و عدهای مصدوم و کشته شدند این از کجا بود، چی بود و چگونه بود؟ پیشنهاد ما این بود و به آقای بشار اسد و پوتین گفتم که کمیته حقیقت یاب بینالمللی تشکیل شود و بروند در منطقه نگاه کنند، تشخیص آسان است و می توانند بفهمند این گاز از کجا بوده است.خود آقای پوتین هم در تلفن گفت که تشخیص این مسأله آسان است. اگر یک هیأت و کمیته حقیقتیاب به منطقه بروند و بیطرف باشند و علمی بررسی کنند معلوم میشود. اگر رفتند و معلوم شد تروریستها بودند ، آن وقت چه جوابی می دهند؟ چرا آمریکا این کار را کرد و اگر تروریستها بفهمند که هر وقت یک گازی را یک جایی منتشر کنند آمریکا به حمایت آنها بپا می خیزد وضع سوریه و منطقه چه می شود و مگر آمریکا که یک بار این کار را کرد در مرتبه های بعد بی پاسخ و بی جواب می ماند؟ خود مقامات روسی گفتند تا درگیری چند اینچ فاصله داشتیم و درست هم می گویند موشک ها اگر چند صد متر بالا و پایین می خورد ممکن بود به درگیری بزرگ منجر شود.
کاری که آمریکاییها انجام دادند نه با حقوق بین الملل، نه با منطق و نه با منافع کشورها سازگار است. اشتباه میکنند کشورهایی که آمریکا را تشویق میکنند به خاطر این که تروریستها تقویت شوند. تروریستها ۲ شکست بسیار بزرگ خوردند یکی در حلب و یکی در حملات هفتههای اخیر در منطقه، شکست بسیار بزرگی خوردند این شاید برای جبران شکست تروریستها بود اما به هر دلیلی باشد این کار از نظر ما ناپسند، نادرست و محکوم است و البته کاربرد سلاح شیمیایی صرف نظر از اینکه عاملانش چه کسانی باشند به طور کلی محکوم و غلط است . ما کشور و ملتی قربانی سلاح شیمیایی هستیم. وقتی می گویند خان شیخون ما به یاد سردشت و حلبچه میافتیم . در این منطقه سالها در برابر سلاح شیمیایی ملت ما زجر کشیدند و به هیچ عنوان نباید در منطقه اجازه داده شود هیچ گروه تروریستی و هیچ کس از سلاح شیمیایی مخرب استفاده کند. اما درباره بخش دوم سوال ، وزارت کشور در چارچوب قوانین آنرا دنبال میکند .
سوال: شما در وعدههای انتخاباتی خود وعده حل مشکلات انتخاباتی را دادید و گفتید در برنامههای من برنامه های مدون صد روزه ای برای حل مشکلات اقتصادی وجود دارد اما ۳۰ اسفند سال گذشته بعد از حدود ۴ سال مدیریت اجرایی کشور گفتید ده دولت بعدی هم نخواهند توانست مشکلات را حل کنند آقای روحانی چه اتفاقی افتاده که نظر شما تغییر پیدا کرد و از ۱۰۰ روز به ۴۰ سال تغییر کرد.
رییس جمهور: سوال خوبی کردید. چون دروغ بزرگی در بعضی از روزنامهها و سایتها پخش می شود و شما به آن اشاره کردید خیلی مهم است من کی گفتم صد روزه حل میکنم. آن جمله ای که گفتم این است که اگر موفق شوم در انتخابات، پایان صد روز اول، کارهایی که در صد روز کردم اعلام میکنم. بعد یک عدهای مخرب گفتند من صد روزه حل می کنم. فردی که یک شبه حل می کرد، فرد دیگری بود، ما نیستیم. بنابراین دولت یک کارهایی در صد روز اول داشت پایان صد روز آمد اعلام کرد گفت کارهایی که انجام دادم اینها بود. در صد روز هم یکسری برنامههایی از جمله برای موانعی که برای پیشرفت اقتصادی دارد مشکلات و موانعی که وجود دارد در همان ۱۵ روز اول بردیم در دولت، ۱۹ ماده بود ، تصویب و ابلاغ کردیم و شروع به اجرا شد. شما فکر میکنید که تورم ما از ۴۵ درصد یک دفعه در ۹۳ شد ۲۵ درصد و یک دفعه از آسمان هفتم نازل شد. خوب از روز اول برنامهریزی و کار کردیم که تورم شد ۲۵ درصد، ۱۵ درصد و تک رقمی شد. برنامه من این بود و از اول اعلام کردم ، گفتم در سال ۹۶ تلاش من این است تورم را تک رقمی کنم. خوب در ۹۵ تک رقمی کردم. شما باید بگویید این برنامه من دقیق بوده و کار ما دقیق تر از برنامه. من در برنامه گفتم رشد منفی را مثبت میکنم خوب رشد منفی ما در ۹۱ منهای ۶,۸ دهم رشد منفی داشتیم در ۹۳ مثبت کردیم یا نه؟ ۹۴، ۹۵ هم مثبت بود.
برای اولین بار بعد از ابلاغ سند چشمانداز توسط مقام معظم رهبری امسال، رشد اقتصادی را بالای ۸ درصد رساندیم برای اولین بار در طول ۱۲ سال گذشته، پس برنامه اقتصادی، کار و تلاش ما در مسیر خودکفاییها روشن است. ما در گندم، گازوییل و گاز خودکفا شدیم و در بنزین امسال خودکفا خواهیم شد.
در زمینه ریل و جاده آمار فراوان است. نکته اول شما خیلی مهم بود، چون ۴ سال بود منتظر این سوال بودم که کسی از من بپرسد این دروغ را روشن کنم. من گفتم دولتی هستم که در برنامه صد روزهام، پایان صد روز را اعلام میکنم چه کار کردم. نگفتم که در صد روز همه مشکلات را حل می کنم. مگر آدمی که عقل نداشته باشد این حرف را بزند . مگر می شود مشکلات را در صد روز حل کرد. مگر میشود در ۴۰ سال حل کرد، صد سال دیگر هم مشکلات اقتصادی وجود دارد.
مشکلات قدم به قدم باید حل شود، قدم به قدمش این است که تورم پایین بیاید و رشد اقتصادی بالا رود و سرمایه گذاری بیشتر انجام گیرد. به نظر من کار دولت درست بوده طبق برنامه پیش رفته و از شما ممنونم که آن دروغ را اشاره کردید که توضیح دهم این دروغ را برخی از افراد مخرب عنوان می کنند.
سوال اعتماد: تعدادی از مدیران تلگرامی در بازداشت بسر میبرند هر چند دستوراتی برای پیگیری این موضوع صادر کردید ولی این موضوع همچنان یکی از دغدغه های رسانهای کشور است به عنوان مسئول اجرای قانون اساسی و به عنوان فردی که برای رعایت حقوق شهروندی اصرار دارید چه اقداماتی در این زمینه صورت گرفته، با توجه به اینکه به زمان انتخابات نزدیک میشویم چه تضمینی وجود دارد این بازداشتها بیشتر نشود؟
رییس جمهور: به نظرم سوال بسیار مهمی است برای جوانها و جامعه ما، یکی از قولهای این دولت همین بوده که آزادی را مردم بهتر لمس و حس کنند ، بعضیها میگویند که اقتصاد را باید لمس کرد آزادی را باید لمس کرد همه چیز را باید لمس کرد. به هر حال همه باید احساس کنند این کشور، کشور مردمسالار دینی است. به خاطر اینکه یک نفر از یک نظر، حزب و جناحی حمایت کرده معنا ندارد او به خاطر این موضوع به زندان برود.
روزهای آخر سال قبل و تعطیلات بود . معمولاً شیوه هایی که بعضیها بکار میبرند، یکی را میخواهند شنبه صبح احضار کنند احضار نمیکنند، چون شنبه احضارش کنند مثلاً باید وثیقهای بگذارد ، پنج شنبه می برندش که دو شبی آنجا بماند ، که بعضیها میگویند آب خنک مستحب است و نگهش دارند.
اینها درست در شب تعطیلات آمدند یک عده جوان را دستگیر کردند، همان وقت به وزیر کشور دستور دادم این مسأله را دنبال کند. به وزیر اطلاعات هم دستور دادم دنبال کند و گزارش دادند، طبق گزارشی که وزیر اطلاعات داد این بود که اینها جرمی مرتکب نشدند و این را به صراحت در دولت گفت و وزیر کشور به من گفت که من دارم دنبال میکنم، همان روزهای اول عید هم گفت که امیدوارم این مسأله حل شود و بعد از تعطیلات عید هم در اولین فرصت ،دو مرتبه این را تکرار کردم، الان هم تأکید میکنم وزیر کشور، اطلاعات و دادگستری این موضوع را باید دنبال کنند و گزارش کتبی دقیق دهند که برای چه اینها دستگیر شدند و نگه داشتند آنچه که به من در گزارش اولیه داده شده امیدوارم درست نباشد اگر درست باشد ، آن را به اطلاع مردم میرسانم.
سوال کیودوی ژاپن: سوال من در خصوص دور آتی ریاست جمهوری ایران است که در ۱۹ می برگزار خواهد شد، کمتر از یک ماه مانده و شخصیتهای سیاسی مختلفی اعلام کردند در دور آتی شرکت خواهند کرد یا نه. آیا جناب عالی تصمیم نهایی خود را در خصوص شرکت در این دوره از انتخابات گرفتهاید یا نه؟
رییس جمهور: از فردا ثبت نام افرادی که متقاضی هستند شروع میشود ۵ روز این زمان برای ثبت نام وجود دارد، اگر ۵ روز دیگر صبر کنیم معلوم میشود چه کسانی ثبت نام میکنند و خود به خود همه مطلع خواهند شد، من دلم میخواهد یک انتخابات بسیار پرشور، با حضور حداکثری مردم برگزار شود و هر کسی که مردم تشخیص دادند ان شاءالله مسئولیت را برای ۴ سال بعد به عهده گیرد.
سوال فارس: تیم هماهنگ اقتصادی ریاست جمهوری شما، برای پایین آوردن نرخ تورم، پیشنهاد داد نرخ سود سپرده بانکی بالا نگه داشته شود تا پول مردم در بانکها فریز بماند و با کاهش سرعت نقدینگی تورم کاهش پیدا کند، اجرای این طرح و رها کردن بازار بانکی توسط بانک مرکزی باعث رقابت شدید بانک ها در جذب سپرده و به نوعی مسابقه بالا بردن سود بانکی شد، آن هم در شرایط رکود شدید که امکان دادن تسهیلات را به بخشهای اقتصادی چه تولید و چه تجارت، در واقع غیرممکن میکرد و این امکان وجود نداشت الان وضعیت بانکهای ما ناشی از این سیاست است و کاملاً بحرانی است موسسه هایی هستند که مجوز بانک مرکزی را هم داشتند اما ورشکسته شدند و صورت های مالی خیلی از بانکها نشان می دهد برخی از آنها در معرض ورشکستگی هستند و یا عملاً ورشکسته شدند . سیاست کنترل تورم شما اگر چه باعث کاهش نسبی تورم شد، ولی بحرانی را در نظام بانکی و اقتصادی بوجود آورد، که پیش از این سابقه نداشته و تبعات وحشتناکی را هم خواهد داشت آیا خودتان مسئولیت این بحران را میپذیرید و هزینه سنگین اصلاح این شرایط را قبول میکنید یا قصد دارید برای دولت بعد به ارث بگذارید؟
رییس جمهور: نه کلمه بحران را قبول ندارم که شما بکار میبرید. هیچ بحرانی وجود ندارد، یکی از افتخارات دولت این است که تورم را تک رقمی کرده، چیزی که از ابتدا دنبال آن بود و بعد از ۲۶ سال تورم کشور، تک رقمی شد، یکی از افتخارات بزرگ ما این است که شرایط بانکها امسال بهتر از پارسال است، الان از بانک ملی سوال کنید که سرمایه اش امسال نسبت به پارسال چه وضعی دارد. رییس بانک ملی به من گفت کاری که در سال گذشته نسبت به بانک ملی انجام شده، در تاریخ این بانک از روز تأسیس تا سال گذشته سابقه نداشته بنابراین وضع بانکهای ما امروز از دیروز بهتر است.
یک مورد خاص که به آن اشاره میکنید و تفصیل آن مورد را رییس بانک مرکزی گفته چند تا از مؤسسات اعتباری در یک مؤسسه جدید ادغام شدند برخی از آنها باید وارد میشدند در آن اما قبل از اینکه ورود پیدا کنند یک قاضی دستور داد تابلو بانکها را عوض کنند، که به رییس بانک مرکزی گفتم از دست آن قاضی به دستگاه قضایی بخاطر اینکه در یک امری که به او مربوط نبوده، دخالت کرده، شکایت کند.مشکلی در گوشهای پیش آمده و قابل حل است.
خواست ما از بانکها این بود که تسهیلاتی که داده می شد با نرخ سود کمتری داده شود برای اینکه بانکها بتوانند نرخ سود را کمتر کنند، خود به خود سود سپرده را هم باید پایین آورند والا نمیتواند بانک از یک آقایی پولی بگیرد و به سپرده او ۲۰ درصد سود دهد، بعد آن پول را با ۱۵ درصد بدهد . باید هر دو را با هم انجام دهد البته نه به صورت دستوری، چون در دولت قبل آزمایش شد، هر چیزی که به بانک ها به صورت دستوری گفته شد، عملیاتی نشد لذا با بانکها هماهنگی شد.
کاری که بانک مرکزی انجام داد سود بین بانکی بود. سود بین بانکی را پایین آورد و این باعث شد سود تسهیلات هم پایین آمد. یعنی شما نسبت به اول دولت نگاه کنید هم سود تسهیلات پایین آمده ، هم سود بین بانکی . سود بین بانکی از حدود ۲۷ الی ۲۸ درصد شد ۱۸ ، ۱۹ درصد .
پس در بانکها نظم پیدا شد و علت اینکه تورم پایین آمد فقط نظامی بود که این دولت دنبال کرد چرا تورم را پایین آوردیم برای اینکه از بانک مرکزی مرتبا پول و وام نگرفتیم. علت اینکه در آن دولت تورم ۴۵ درصدی ایجاد شد، برای اینکه یک مرتبه بانک مرکزی را مجبور کردند ۴۳ هزار میلیارد تومان برای مسکن مهر بدهد و باعث شد تورم ۴۵ درصد شد. یعنی خطایی که آنها کردند این بود که در جیب مردم دخالت کردند و از پول بانک مرکزی برداشت کردند. ما از پول بانک مرکزی برداشت نکردیم همانطور که اشاره کردم برای اولین بار دولت دارد بدهی به بانکها را پرداخت میکند.
بنابراین وضع بانکها نسبت به دولت قبل بسیار بهتر است، وضعیت تسهیلات از ابتدای دولت، بهتر است اما در عین حال این حرف درست است ما باید سود تسهیلات را پایین آوریم، این یک اشکال است وقتی سود تسهیلات بالاست طرف که میخواهد از بانک وام بگیرد و کار اقتصادی انجام دهد چقدر برایش سود دارد که برود یک بنگاه اقتصادی درست کند و با سود بالا تسهیلات بگیرد. چقدر سود بگیرد که آن تسهیلات را پرداخت کند لذا نمیتواند پرداخت کند و مشکلات بعدی بوجود می آید.
حتماً یکی از تحولاتی که باید رخ دهد، پایین آمدن سود تسهیلات بانکی مخصوصاً در بخش تولید است لذا دولت در بعضی از زمینههای تولیدی سوبسید پرداخت میکند، یعنی در بخش تولید سود را به عنوان یارانه به بانک پرداخت میکند برای اینکه سود تسهیلات پایین بیاید در صندوق ملی هم این کار را کردیم سود تسهیلات را خیلی پایین آوردیم، برای اینکه آنهایی که از این صندوق استفاده می کنند کار تولیدی خودشان را انجام دهند.
سوال شبکه خبر: دولت آمریکا به کنگره اعلام کرده، ممکن است حمله به سوریه دوباره تکرار شود فکر می کنید چه اقداماتی میتواند جلوی تجاوزکاری های شیطان بزرگ را بگیرد؟
رییس جمهور: آمریکاییها از گذشته هم این گونه بوده اند هیچ وقت در چارچوب مقررات بینالمللی عمل نکردند همین تحریمهایی هم که علیه ما داشتند و دارند هم با چارچوبهای بینالمللی منطبق نیست. یکجانبه گرایی را همیشه داشتند بی جهت خودشان را به عنوان رهبر دنیا فکر و تصور می کنند. اساس این حمله به سوریه، کاملاً اشتباه و نادرست بود و به نفع تروریسم تمام شد. یعنی اینهایی که در این دولت اعلام میکردند ما میخواهیم با تروریسم بجنگیم، الان تروریسم را تشویق کردند، به نظر من این وضع نمیتواند ادامه پیدا کند، البته آمریکاییها قبلا هم دخالتهایی داشتند ولی نه به صورت واضح و آشکار آن موقع هم حضور داشتند و بمباران میکردند ولی اینکه مستقیما به پایگاه هوایی حمله کنند، بی سابقه است. تکرار این کار میتواند برای منطقه بسیار خطر ناک باشد ، فکر میکنم پاسخ اش را باید، مردم و ارتش سوریه در میدان جنگ و در برابر تروریستها بدهند ، پاسخی به تروریستها بدهند که برای آمریکاییها روشن شود اینگونه امور نمیتواند مشوق تروریستها و وسیلهای شود برای ادامه حضور تروریستها و باید ضربههایی که به تروریستها وارد میشود آمریکایی ها را از این کار پشیمان کند و آمریکاییها احساس کنند که این کار سودی به حال آنها و منطقه نداشته است. اساساً تروریستها به نفع کشوری نخواهند بود ولو آن کشورها تروریستها را درست و حمایت کردند. یک روزی دردسر برای خود آنها میشوند همینطور که ما امروز هم در برخی از کشورهای اروپایی مشاهده میکنیم. امیدوارم پاسخ آمریکا در میدان مبارزه با تروریسم داده شود.
سوال روزنامه ایران: گزارش پلاسکو قرائت شده هم اقدام شما در تشکیل این هیأت با چنین کیفیت فنی، علمی و غیرسیاسی بیسابقه است و گزارش همه جانبه ای که این هیأت داده وقوع حادثه را بررسی کرده، پیشنهادهای ملی داده در همه ابعاد. مقصرین را به درصد شناسایی کرده. اما معتقدیم از جمله رسانه ملی که به صورت ۲۴ ساعته این حادثه را پوشش میداد کاملاً مسکوت گذاشت این گزارش را هیچ پوششی نداد منتقدین شما هم برخورد سیاسی کردند و این هیأت را به سیاسی نگری متهم کردند، ارزیابی شما چیست؟
رییس جمهور: مسأله پلاسکو، بخاطر اینکه مورد توجه همه مردم قرار گرفت به تعبیر شما خود رسانه ملی هم در موقع حادثه، به تفصیل به آن پرداخت روزها این مسأله را برای مردم گزارش میکرد به طور مستقیم. برای مردم مهم بود چی شد ، چطور شد چرا این حادثه اتفاق افتاد مخصوصاً که در این حادثه آتشنشانهای عزیز ما جان خود را از دست دادند که برای خدمت و نجات رفته بودند خودشان در آنجا گرفتار شدند برای مردم ما تأثرانگیز بود. با دوستان در دولت مشورت کردیم و به این نتیجه رسیدیم که در اینگونه حوادث که در این سطح است، توجه همه مردم است و ابعاد مختلف دارد، نیاز به گزارش ملی داریم.
گزارش ملی هم نه اینکه دستگاه دولتی، بازرسی، دستگاههای حکومتی نباشند. یک عده متخصص، کارشناس، عمدتاً استاد دانشگاه، بدون اینکه نظر سیاسی داشته باشند موضوع را بیطرفانه مورد بررسی قرار دهند و نتیجه آن را گزارش دهند برای ملت که ملت بدانند چه شده، و کارهایی که برای پیشگیری و تغییرات مدیریتی لازم است از آن گزارش استفاده شود، بعد از تعطیلات عید اعلام کردند گزارششان آماده است. یک روز وقت مفصلی گذاشتم برای استماع این گزارش و این دوستان آمدند و گزارش را مطرح کردند و توضیح دادند، عدهای از مسئولین مربوطه، مسئولینی که مورد نقد همین گزارش قرار گرفته حضور داشتند و برخی هم نیامده بودند.
گزارش، گزارش بسیار خوبی بود و به خود آنها گفتم که اگر دیگران هم باز نظرجدیدی دارند ، بگیرید و گزارش نهایی را تهیه کنید و پخش شود.
خوشحالم از این کار و امیدوارم از این به بعد در مسایل مهم این شیوه را انجام دهیم . یک عده متخصص، دانشگاهی و استاد بیایند کار کنند و نظر دهند و دولت دخالت نکند.
منتقدین نمیدانم انتقادشان چیست ؟ اصل کار، کار درستی است. تهیه گزارش ملی، کار درستی است، حتی گفتم برای تهیه گزارش ملی اگر نیاز به لایحه است ، آمادهام لایحه تهیه کنیم و تقدیم مجلس کنیم که این تبدیل به یک قانون و چارچوب که ضمانت بیشتری برای اجرا داشته باشد.
آنچه آنها پیشنهاد کردند راجع به دولت حتماً آنها را دنبال میکنیم و دستور میدهم اجرایی و عملیاتی شود آنهایی هم مربوط به دولت نیست، امیدوارم آنها هم دنبال کنند و اجرا کنند، اگر مربوط به وظایفم شود دنبال می کنم. در واقع یکی از مواردی بود که منشور حقوق شهروندی به خوبی اجرا و پیاده شد. همین که تیم و هیأتی تشکیل شد و گزارش ملی را تهیه کردند این بر مبنای ارایه اطلاعات شفاف بر مبنای اینکه مراکز عمومی برای مردم امن باشد، اجرای آن منشور حقوق شهروندی در این زمینه بود اما اینکه صدا و سیما چه برخوردی کرده امیدوارم صدا و سیما آن را منتشر کند، به نفع همگان است ، یک کار تحقیقاتی علمی شده و این کار علمی خوب است مردم مطلع و آگاه شوند ما که بحث سیاسی نمی خواهیم انجام دهیم.
این بحث حزبی و گروهی نیست یک حادثهای رخ داده. مشکلات را متوجه هر کسی که هست، بگوییم تا آن را رفع بکند که ان شاءالله بعد شاهد چنین حوادثی نباشیم با توجه به اینکه از اینگونه ساختمانهایی که آسیبپذیر هستند باز در تهران داریم باید آن را دنبال کنیم.
سوال تلویزیون چین( سی سی تی وی): جنابعالی ۴ سال پیش در تبلیغات ریاست جمهوری خود فرمودید که توافق هسته ای کلید اصلی حل مشکلات کشور خواهد بود و اگر امروز تصمیم بگیرید که در انتخابات آتی، به نظر شما کلید اصلی در این برهه زمانی برای حل مشکلات کشور، چه خواهد بود، سوال دوم آقای صالحی دو روز پیش در صدا و سیما گفتند که اگر ایران به فعالیتهای هستهای خودش برگردد همه جهان را متعجب خواهد کرد این برنامهها چه هستند؟
رییس جمهور: اولاً من نگفتم کلید همه مشکلات کشور، حل موضوع هستهای است، کلید همه مشکلات کشور، عقل، تدبیر، تلاش و کوشش همگانی است و ما همه باید دست به دست هم دهیم مشکلات را حل کنیم، یکی از مشکلاتی که داشتیم مسأله هستهای بود که کلیدش را مذاکره میدانستم در مسأله هستهای کلیدش مذاکره با دنیا و تعامل با جهان بود. با تعامل شجاعانه و عزتمندانه این کار انجام گرفت و مسأله هستهای به توافقی به نام برجام رسید و بعد هم مراحلی را طی کرد و اجرایی و عملیاتی شد و امروز هم ما مشکلات فراوانی داریم، در داخل و منطقه که همه آنها راه حل دارد باید راه حل آن را پیدا و عمل کنیم. برخی از آنها به اتمام رسیده و برخی در نیمه راه است تا به نتیجه نهایی برسد. در زمینه اجرای توافق هستهای همانطور که رهبری معظم انقلاب هم فرمودند هیچگاه آغازگر نقض برجام نخواهیم بود، یک تعهد و توافقی کردیم، همیشه ایران اگر تعهدی میکند پای تعهدش تا آخر می ایستد به شرطی که طرف مقابل هم به توافقات عمل کند. بنابراین ما ناقض توافق نخواهیم بود، ما امروز در زمینه هستهای مشارکت های خوبی با دنیا شروع کردیم و این مشارکت برای ما بسیار ارزشمند است ما الان با چین برای بازسازی شرایط جدید با نیروگاه اراک همکاری داریم و باز طراحی دارد انجام میشود و نیروگاه اراک مدرنتر، ساخته میشود، در زمینه ایزوتپهای پایدار و ساخت سوخت برای نیروگاه با روسیه همکاری میکنیم در ساخت رآکتور قدرت و همچنین سایر امور، آب سنگین را میفروشیم، کیک زرد میخریم تمام این تجارتها و این معاملاتی که انجام میدهیم و حتی طرحهایی که دیروز افتتاح شد، برخی از آنها با مشارکت برخی از کشورها بود که انجام گرفت، مثلاً آنجایی که دیروز افتتاح شد، رادیوداروهایی که برای پت اسکن افتتاح شد ، با کمک و همکاری برخی از کشورها انجام گرفته و دارد انجام میگیرد. بنابراین در زمینه هستهای با دنیا مشارکت میکنیم و میخواهیم مشارکت خود را ادامه دهیم و سر تعهد خود ایستادهایم اگر چیزی گفته میشود برای این است که اگر یک روزی طرف مقابل بخواهد تعهدات را زیر پا بگذارد و این توافق را بهم بزند آن وقت شاهد خواهد بود که این کار، کار نادرستی بوده و پشیمان میشود و اعجابی که ایشان گفتند اعجاب انگیز خواهد بود که وابسته به فکر دانشمندان و طراحی دانشمندان و تلاش جوانهای اندیشمندمان است که همیشه در همه زمینههای علمی بحمدالله جهانیان را متعجب کردند و باز هم متعجب میکنند.
خبرنگار ایرنا : در فضای پدید آمده پیش از انتخابات شاهد برخی تخریبها به جای نقد منصفانه هستیم و پیشنهادهایی از برخی کاندیداهای احتمالی مطرح میشود از جمله افزایش چندین برابری یارانهها که برخی معتقدند که دولت یازدهم میتوانسته یارانهها را افزایش دهد و اقدام نکرده است. نظر شما در این زمینه چیست؟
رییس جمهور: دوران انتخابات، همه باید خودمان را برای این فضا در ماه آینده آماده کنیم، یک فضای خاصی است، در این دوران حرفهای زیادی گفته میشود، بحثهای زیادی مطرح میشود، حق و ناحق، انتقادهای خوب، غیرمنصفانه و منصفانه، خوشبختانه و یا متأسفانه داریم. ما باید تلاش کنیم فضا را یک فضای سالم، درست و اخلاقی نگه داریم.
مردم فریبی، عوام فریبی، کارهای پوپولیستی در شأن ملت و کشور ما نیست شما میدانید یارانهای که الان پرداخت میشود حساب و کتاب آن مشخص است. از سخنگوی دولت سوال کنند که درآمد ما برای یارانه چه مقدار است پولی که ما پرداخت میکنیم چه مقدار است، حدود ۴۲ هزار میلیارد تومان در سال پرداخت میشود، چه مقدار به دست میآید چه مقدار کمبود دارد و اگر کسی ادعا میکند که من بیشتر و کمتر میدهم انتخابات مزایده نیست که کسی بیاید بالا ببرد. کسی بیاید بگوید من صد تومان میدهم و آن یکی بیاید بگوید من ۳۰۰ تومان و نفر بعدی بگوید من ۳۰۰۰ تومان میدهم. به هر حال نه حراجی است که قیمتها بالا برود و نه مزایده است. کشورداری و اداره کشور قانون و مقرراتی دارد.
قانون مجلس گفته است پول یارانه از کجا، پرداخت شود و اشاره کرده از حاملهای انرژی که گران میشود از آن پول برداشت کنید. در دولت قبل یارانه پرداخت میشد بیش از ۴۵ هزار و برخی از منابع تهیه آن از خلاف قانون تهیه میشد، از خزانه و دستگاهها تهیه میشد، دیوان محاسبات درباره تخلفات دولت گزارش داده است و می توانند منتشر کنند که همه ببینند در دادن یارانه چه تخلفاتی شده است.
در زمینه یارانه معتقدم باید به اقشار کم درآمد یارانه داده شود، از پارسال به تیم اقتصادی گفتم روی این موضوع، فکر و برنامهریزی کنید چگونه باید عمل کنیم. یک دهکهایی هستند که وضع زندگیشان خیلی خوب نیست، به آنها بیشتر باید رسیدگی شود، نقدی و غیرنقدی از انواع آن، باید یارانههای بیشتری پرداخت شود اما در کلیت امر حساب و کتاب و محاسبه است. هر کسی می گوید من بیشتر می دهم بگوید از کجا می آورد و چه طوری می دهد تا مردم برایشان روشن باشد که این حرف ها درست و یا درست نیست.
سوال خبرگزاری صدا و سیما: کارشناسان آمارهایی در زمینه اشتغال عنوان می کند یعنی ۷۰۰ هزار شغل در سال و در این ارتباط شک و تردیدهایی را مطرح میکنند و این موضوع مطرح است که بفرمایید مبنای آماری ۷۰۰ هزار شغل چیست و آیا پایدار است و یا نه؟ کارشناسان معتقد هستند نرخ بیکاری همچنان بالاست در این زمینه توضیح بفرمایید.
رییس جمهور: مسأله اشتغال یک مسأله بسیار مهمی برای ما است و یکی از اهداف این دولت این بود که اشتغال خالص را بالا ببرد، البته اینکه می گویم بالا ببرد، اشتغال خالص در سالهای ۸۶ تا ۹۱ خیلی کم بوده. زیر ده هزار نفر است اندکی بیش از ۹ هزار اشتغال خالص به طور متوسط در چند سال قبل از این دولت است. ما میخواستیم اشتغال خالص بالا برود و به یک رقم قابل قبول برسد. تمام آنهایی که در سن کار بودند در همان سالهایی که میگویم اشتغال خالص خیلی کم بود عددش خیلی افزایش پیدا کرد یک رقم بالایی شد همه آنهایی که وارد سن کار شدند در آن دوره میبایست برای اشتغال یک کار خیلی وسیعی انجام میگرفت به چه دلیل انجام نشده سر جای خود باید مورد بررسی قرار گیرد. منشأ آمار ما چه در دولت قبل و چه در حال حاضر، مرکز آمار است که با همان مدل آمارگیری که قبلاً داشته الان هم دارد انجام میدهد. رییس مرکز آمار هم که اخیراً به دیوان محاسبات رفت همان رییس مرکز آمار دولت قبل است. اصلاً دست نزدیم. ما چند چیز را در این دولت دست نزدیم یکی رییس مرکز آمار و یکی رییس خزانه بود. رییس خزانه اکنون همان فردی است که در آن دولت، رییس خزانه بوده است. بنابراین ، بر همان مبانی که بوده کار انجام شده . سال گذشته یعنی سال ۹۵، اشتغال خالص ما در فصلهای مختلف فرق میکند در فصل تابستان نسبت به فصل تابستان سال قبل، بیش از ۷۰۰ هزار شغل خالص است در آخر سال که میآییم در زمستان حساب کنیم، مجموعه سال ۶۳۰ هزار اشتغال خالص داریم.
این اشتغال خالص، ممکن است پایداری نداشته باشد.معنای اشتغال خالص این نیست که کسی که امروز مشغول کار است، تا پایان عمر مشغول کار باشد ممکن است در پروژه عمرانی دارد کار میکند تا یک سال دیگر هم کار کند و بعد دو ماه بیکار شود. در کارهای آزاد خیلی جاها اینگونه است . فرق میکند با شغلهای دولتی که فرد تا ۳۰ سال در اینجا کار میکند.
آن رقمی که اعلام می شود هم شغل پایدار است و هم شغل غیرپایدار. اما در استان هایی که میرویم و آمار اشتغال را میگیریم، همین رقم میشود. قبل از عید خراسان رضوی بودم و از استاندار خواستم و گفتم کتباً این گزارش را به من بدهند.
در یک سال گذشته البته تابستان به تابستان، در سال ۹۵ نسبت به ۹۴، ۱۲۱ هزار نفر اشتغال خالص، در استان خراسان رضوی بود. این آماری که بعد هم مکتوب شد، کتبا به من گزارش دادند. این برای یک استان است و در مجموع این آمارها با همین حدود ۶۰۰ الی ۷۰۰ هزار شغل همخوانی دارد.
اما شما میگویید بیکاری هم بیشتر شده، این حرف درست است. بیکاری بیشتر شده است، یعنی اگر ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار بیکار داشتیم، ۴۰۰ الی ۵۰۰ هزار به آن اضافه شده، چون نیرویی که وارد میدان کار میشوند و تقاضای شغل میکنند، در سال ۹۵، یک چیزی حدود یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر متقاضی شغل بودند.
یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر متقاضی شغل می شوند، ۶۰۰ الی ۷۰۰ هزار شغل پیدا میکنند، ۵۰۰ هزار شغل پیدا نمی کنند و به جمع ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر اضافه می شوند. ما این مشکل را امسال هم خواهیم داشت امسال هم ممکن است متقاضی کار ما یک میلیون و ۲۰۰، الی یک میلیون و ۳۰۰ هزار باشد، شغلی که ما ایجاد می کنیم از ابتدای سال به دولت گفتیم که حتماً تلاش کنیم که امسال بالای ۷۰۰ هزار شغل خالص داشتیم باشیم. البته دلمان میخواهد بیشتر از این باشد اما ایجاد شغل پایدار کار سادهای نیست، باید همه به میدان بیایند، مردم، کارآفرینان.
آماری که از بخش فناوری و از شرکتهای دانشبنیان گرفتم ، میدانید در این چند سال دولت یازدهم ،حدود سه هزار شرکت دانشبنیان مورد تأیید قرار گرفتند که به آنها وام هم داده شده است. اشتغال این ۳ هزار شرکت دانش بنیان، نزدیک به ۹۰ هزار نفر است.
۹۰ هزار شغل این شرکتهای دانشبنیان و درآمد آنها در سال گذشته حدود ۳۰ هزار میلیارد تومان بوده است. این رقم خوبی است. ۸۰ الی ۹۰ هزار نفر ما اینجا داریم . طبق آماری که از دکتر واعظی خواستیم گفته شد که سال گذشته ۱۰۰ هزار شغل در آیسیتی ایجاد شده است و این رقمها، قابل ملاحظه است.
حرف درست است ، هم بیکاری بیشتر شده و هم اشتغال خالص ما خیلی خوب بوده ولی باید کار بسیار زیادی شود؛ اینکه مقام معظم رهبری روی مسأله اشتغال تأکید کردند کاملا تأکید درستی است برای امسال، همه باید تلاش کنیم، قوای دیگر کمک کنند که ان شاء الله این اشتغال را بالا ببریم در حدی که مورد مطلوب مردم عزیز ما باشد.
سوال شبکه تلویزیونی المیادین: ۴ سال پیش وعدههایی را به ملت شریف ایران، فرمودهاید از جمله بهبود اوضاع معیشتی و تقویت گذرنامه ایرانی، تقویت روابط خوب خارجی بویژه با کشورهای منطقه خلیج فارس را فرمودهاید البته دیدگاهها و قضاوتها مختلف، است بعضیها میگفتند موفقیت ها بالا بود و بعضیها میگویند کمتر. برای سالهای بعدی چه مسایلی برای تقویت وضعیت معیشتی مردم و همچنین تقویت روابط خارجی خواهید داشت؟
رییس جمهور: نسبت به معیشت مردم و وضع اقتصادی کشور به نظر من راه حل همانی است که امسال مقام معظم رهبری تأکید کردند؛ یعنی تولید و اشتغال. تولید بهترین راه برای بهبود وضع اقتصادی کشور است، هم تولید کشاورزی هم در بخش صنعت، بحمدالله در آمارهایی که در سال ۹۵ منتشر شد، ما هم در صنعت، هم در خدمات، هم در کشاورزی ، طبق آمارهای مرکز آمار و بانک مرکزی ، رشد قابل ملاحظهای داشتیم. در صنعت بالای ۵ درصد، در کشاورزی حدود ۵ درصد رشد و در خدمات حدود ۳ درصد رشد داشتیم که البته این ارقام طبق اعلام بانک مرکزی است . حتی در بخش معدن که رشد آن منفی بود در ۳ ماهه سوم از رشدی مثبت برخوردار شده است.
بنابر این راهش تولید و تلاش بیشتر، جذب سرمایهگذاری بیشتر و فناوری بیشتر است. این کاری که باید انجام گیرد و ادامه پیدا میکند. امیدواریم وضع معیشت مردم در ماهها و سالهای آینده بهتر شود. این دولت تلاشهای فراونی کرده برای زندگی مردم، اما در عین حال تا رسیدن به نقطه مطلوب، هنوز فاصله داریم.
در ارتباط با روابط با کشورهای جهان و بویژه همسایگان، تلاش بر این بوده که روابط ما روابط بهتری باشد. در مجموع اکنون روابط ما با کشورهای همسایه از جمله پاکستان، افغانستان، ترکمنستان، قزاقستان، روسیه، ارمنستان، ترکیه و عراق و همه کشورهای دور و اطراف ما، حتی در جنوب هم کویت و عمان، نسبت به گذشته در وضعیت مناسبتری است. در سال گذشته روابط ما با روسیه در بخش اقتصادی ۷۰ درصد رشد داشته و در دیگر کشورهای نیز به همین روال است. البته در این سالها با مشکلاتی از جمله مسأله داعش و موصل مواجه بودیم. در عراق و سوریه و یمن با مشکلاتی مواجه اند اما در مجموع شرایط ما با همسایگانمان بهتر از گذشته است، به استثناء یکی دو کشور. این یکی دو کشور هم ما مقصر نیستیم که نمونه روشن آن عربستان است .به هر حال مسایلی که در منا پیش آمد، مسایلی که برای شیخ نمر پیش آمد و بعد هم مسایلی که برای سفارت عربستان در تهران پیش آمد که یک عده خودسر که همه دستگاهها، کار آن گروه را محکوم کردند انجام دادند و عربستان علی الظاهر خودش را آماده کرده بود برای یک برخورد ناصحیح با ایران که ریشهاش به نظر من ، شکستهای ریاض در سوریه و یمن بود.این شکست ها عربستان را عصبانی کرده بود و میخواست به گونه ای جبران کند و در نتیجه مسأله سفارت را مطرح کرد که یک خسارت مالی دیده بود و قابل جبران بود. خسارت جانی هم نبود این موضوع را بزرگ کرد .
ما به دنبال روابط خوب با همه همسایگان و حتی عربستان هستیم و اگر آمادگی داشته باشند ما برای روابط بهتر آمادگی داریم. امیدواریم این مسأله حج امسال که قدمهای خوبی برای اعزام زائران خانه خدا برداشته شده ،مقدمه ای برای روابط بهتر باشد.
امیدوارم عربستان از ادامه حملات ناصحیح خود به یمن دست بردارد. این مسلماً در بهبود روابط اثر دارد و همچنین در سوریه امیدوارم مذاکرات صلح آستانه پیشرفت کند و ما بتوانیم به یک صلح مستقری در سوریه برسیم .اینها پایههای خوبی خواهد بود برای روابط بهتر با بعضی از کشورهایی که روابط خیلی خوبی با آنها نداریم.
سوال شبستان: تحلیل و ارزیابیتان نسبت به اقدامات فرهنگی دولت یازدهم چیست و فکر میکنید چند درصد وعدههای انتخاباتیتان محقق شده و چند درصد رضایت اهالی را برای دولت یازدهم به همراه دارید.
رییس جمهور: از اصحاب فرهنگ باید پرسید که چه مقدار از دولت یازدهم رضایت دارند. تلاش ما این بوده که رضایت آنها را جلب کنیم، تلاش ما این بود که خانههای انجمنی آنها که بسته شده بود، باز شود و بسته نشوند. تلاش ما این بود که مجوز کتاب و فیلم راحتتر داده شود، یارانهای که به آنها پرداخت کنیم بتوانیم طبق وعده مان پرداخت کنیم،مجوزها را برای روزنامه و مجله سریعتر بدهیم. اینها بخشی از تلاش ها ما در بخش فرهنگ بود. ما علاقمند بودیم فضای بازتری در دانشگاهها باشد. در ۱۶ آذر دیدیم فضاها نسبت به گذشته خیلی بازتر بود، دنبال این بودیم که دیگر بحث دانشجوی ستارهدار به تاریخ ملحق شود و دیگر برنگردد. همه جا این تلاش را انجام دادیم اما صد درصد هم موفق نبودیم. این نسبت، صد در صد نیست اما به مقدار قابل توجهی، موفقیتهایی داشتیم.
آنها باید به ما بگویند که چه مقدار راضیاند، دانشجویان و اساتید دانشگاه، اصحاب فرهنگ، موسیقی و هنر به ما بگویند واقعاً چه مقدار در این ۴ سال، رفاه و آزادی بیشتر و فضای بهتر دیدند. من به طور متوسط راضیام و به طور کامل راضی نیستم به دلیل اینکه برخی از کارها دست ما نبود و تلاش ما هم در خیلی موارد نتوانست کارگر بیفتد و البته در برخی از موارد هم توانستیم موضوعات را حل و فصل کنیم.
امیدوارم با نزدیکی بیشتر قوا با یکدیگر و تلاش جمعی مردم ما وضعیت بهتر شود. یک نکته میخواهم بگویم. راهحل این است مردم مسایلی را که میبینند مورد رضایتشان نیست و با فکر، سلیقه و آزادی مورد انتظار آنها منطبق نیست، با یک صدای رسا حرف بزنند که آن بقیه بفهمند مردم ناراضیاند.
به نظر من عدم رضایت مردم، آنها را وادار میکند که در مسیر قرار بگیرند. همه ما میدانیم مردم صاحب کشور و حکومت هستند. اگر مشکل امنیتی و اقتصادی و هر مسألهای پیش بیاید این مردم هستند، ما که چیزی نداریم جز خداوند، نه ابرقدرتی با ما است و نه پیمانی. آنچه داریم مردم ما است و سرمایه ما مردم هستند.
اگر آنها بفهمند فلان شبکه اجتماعی را ببندند مردم عصبانی میشوند به نظر من مانع آنها این است. چیز دیگری نمیتواند باشد. در این زمینهها البته تلاش بیش از حد کردیم. اگر تلاش رییس جمهور و دولت در این زمینه نبود، شما دیگر شبکهای نمیدیدید که زنده باشد، همه را این وسط قربانی کرده بودند. ان شاء الله امیدوارم این راه را ادامه دهیم تا رسیدن به نقطهای که مورد مطلوب و رضایت مردم باشد.
سوال وال استریت ژورنال: پس از حمله موشکی ایالات متحده به سوریه اقدام ایران در این زمینه چه خواهد بود ، آیا کمکهای مالی خود را افزایش خواهد داد و یا نه و یا حضور نظامی بیشتری خواهد داشت و در ضمن توافقات ایجاد شده میان ایران و روسیه در سوریه بخصوص در حمله موشکی آمریکا به سوریه چیست؟
رییس جمهور: ما در مسأله سوریه راهحل اساسی و نهایی را راهحل سیاسی میدانیم و معتقدیم، مذاکرات صلح باید بهتر پیشرفت داشته باشد، تا ما بتوانیم نزدیک بشویم به راهحلهای نهایی در سوریه، کاری که آمریکا انجام داد از یک دیدگاه که خیلی ضرر داشت این بود که به نظر من به مذاکرات صلح صدمه وارد کرد، یعنی این کار باعث شد که تروریستها در مذاکرات صلح، تقاضاهای دیگری داشته باشند و این هم به دنبال شکستهایی بود که در میدان تحمل کردند و آمریکاییها با حملات خود خواستند این شکستها را جبران کنند. در زمینه سوریه یک همکاری بین ایران ، روسیه و ترکیه در زمینه مبارزه با تروریست ها و مذاکرات صلح آستانه و امثال آن هست. در سفری که به مسکو داشتم در این زمینه با رییس جمهور روسیه بحث کردیم و هماهنگیهای بهتری را بوجود آوردیم، دیروز هم در مذاکره تلفنی با آقای پوتین باز هم تصمیم گرفتیم برای هماهنگی و تلاش بیشتر. هدف نهایی این است که شرایطی در سوریه پیش بیاید که بتوانیم در مذاکرات به تفاهم و توافقی با گروههای مختلف و در عین حال ادامه مبارزه با تروریستهایی مثل، داعش و جبهه النصره، برسیم.