گزارش مسئولان از پیشرفت‌ها و راهکارهای رفع موانع تحقق حقوق شهروندی و تاکیدات و توصیه‌های رئیس‌جمهور

حجت الاسلام و المسلمین دکتر حسن روحانی در ابتدای این مراسم و پس از آغاز گزارش مسوولان ، اظهارداشت: در سالروز رونمایی از منشور حقوق شهروندی علاقمند بودیم که همه وزرا، معاونان رییس جمهور و مسئولین دستگاه‌های اجرایی بتوانند گزارشی را در این راستا ارایه کند که به دلیل محدودیت زمان، امکان آن وجود ندارد.

دکتر روحانی تأکید کرد: از همه وزرا، معاونان و مسئولان می‌خواهم تا در زمینه عملکرد یکسال گذشته خود در مسیر اجرای حقوق شهروندی و برنامه‌هایی که برای سال جاری دارند، به مردم گزارش دهند.

در این مراسم پیش از سخنان رییس جمهور، شهیندخت مولاوردی دستیار رییس جمهور در امور حقوق شهروندی گزارشی در زمینه اقدامات انجام شده برای اجرای منشور حقوق شهروندی و چالش‌های گوناگون در بخش‌های، فرهنگی، مدیریتی، سیاسی، اقتصادی، فناورانه و قانونی و مشارکت‌های مردمی، داوطلبانه و بخش خصوصی، ‌ارایه کرد.

دکتر روحانی پس از گزارش دستیار رییس جمهور در امور حقوق شهروندی، ضمن تجلیل از تلاش‌های مولاوردی، مسئولیت وی را بسیار حساس و دشوار دانست و گفت: وظیفه ایشان پایش مستمر تمامی وزارتخانه‌ها و دستگاه‌ها و گزارش‌گیری و اعلام آن به مردم است و ضمن آنکه براساس منشور باید به طور مرتب چگونگی اجرای آن را به رییس جمهور گزارش دهد، اما همزمان باید برای کل مردم نیز اعلام کند که وزارتخانه‌ها، دستگاه‌های دولتی و حتی نهادهای عمومی که از بودجه دولت استفاده می‌کنند، در اجرای حقوق شهروندی چه اقداماتی را انجام داده و در چه مواردی عقب‌ماندگی دارند.

رییس جمهور با اشاره به اینکه نظرات مردم باید در سایتی که مربوط به حقوق شهروندی است، منعکس و اعلام شود، افزود: این نظرات پس از دسته‌بندی به اطلاع دولت و سایر مردم خواهد رسید.

دکتر روحانی از تلاش‌ها و خدمات خانم امین‌زاده در مسئولیت دستیار رییس جمهور در امور حقوق شهروندی نیز تقدیر کرد.

همچنین لعیا جنیدی معاون حقوقی رییس جمهور نیز در این مراسم گزارشی از اهم موارد عملکرد یکساله معاونت حقوقی ریاست جمهوری در حوزه حقوق شهروندی، شامل تهیه فهرست تکالیف عام و خاص، دستگاه‌های اجرایی، تهیه پیش‌نویس لوایح چهارگانه ناظر بر حقوق شهروندی، اقدامات در زمینه آموزش و تحقیقات و انجام پژوهش‌های کاربردی و پشتیبانی حقوقی دستگاه‌ها در اجرای حقوق شهروندی ارایه کرد.

رییس جمهور پس از گزارش معاون حقوقی رییس جمهور، گفت: اگر بخواهیم حقوق شهروندی به طور مستمر مورد رسیدگی و تکمیل قرار بگیرد، می‌بایست مسئولان معاونت حقوقی ریاست جمهوری، رییس سازمان اداری و استخدامی و دستیار ویژه حقوق شهروندی رییس جمهور، باید به طور مداوم برای تکمیل حقوق شهروندی و برنامه‌هایی که از سوی وزارتخانه‌ها، برای اصلاح، فرستاده می‌شود، با هم جلسه داشته و طراحی و برنامه‌ریزی کنند و در صورت لزوم آنها را در هیأت وزیران مطرح نمایند.

دکتر روحانی از تلاش‌های حجت‌الاسلام مجید انصاری و نقش ارزشمند وی در تدوین منشور حقوق شهروندی، تقدیر کرد.

دکتر علی ربیعی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی نیز در این اجلاس، گزارشی از اقدامات و برنامه‌های آینده این وزارتخانه در راستای اجرای حقوق شهروندی در بخش‌های گوناگون تدوین سند کار شایسته، حق اشتغال بدون تبعیض برای همگان در کلیه ارکان، تدوین و اجرای سیاست‌های اشتغال، مبتنی بر کاهش فقر و اشتغال در مناطق روستایی و عشایری و مناطق محروم، توجه به حقوق اصناف و تشکل‌های مختلف، ایجاد نظام مشارکتی و معنا دادن به شرکای اجتماعی، گسترش اورژانس اجتماعی و توجه به حقوق و اشتغال زنان،‌بیمه زنان سرپرست خانوار، گسترش، طرح‌های غربالگری کودکان، توجه به حقوق سالمندان و معلولان و ارایه لایحه حمایت جامعه از معلولان، به مجلس، ارایه کرد.

رییس جمهور پس از ارایه گزارش وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، مسئولیت این وزارتخانه را در اجرای حقوق شهروندی، مضاعف برشمرد و اظهار داشت: این وزارتخانه مسئول رسیدگی به افرادی است که نیازمند مدد در جامعه هستند و این در حالی است که همه ما در برابر مددجویان جامعه وظیفه‌ای سنگین برعهده داریم.

دکتر روحانی با اشاره به اینکه این بخش یکی از جاهایی است که مساوات به معنی واقعی کلمه می‌تواند، استقرار پیدا کند، گفت: زمانی که فردی نیاز به مدد و حمایت دارد، هیچ‌کس برای کمک کردن به او دیگر از مذهب، قومیت و تفکر سیاسی‌اش، سوال نمی‌کند و در اینجا مسایل انسانی، به طور یکجا متبلور است.

رییس جمهور تأکید کرد: حمایت از مددخواهان باید تمرینی در راستای برقراری حقوق مساوی ملت و شهروندان برای ما باشد و امیدواریم، خداوند به ما توفیق داده و در برابر خانواده‌هایی که نیاز به مدد دارند، شرمنده نباشیم.

دکتر سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در گزارشی اهم اقدامات انجام شده در حوزه حقوق شهروندی در این وزارتخانه را ارایه کرد.

براساس این گزارش اجرایی شدن قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات با استقرار دبیرخانه و سامانه آن، حذف مقررات مانع محیط کسب و کار فرهنگی، کاهش مراجعات مردمی و صرفه‌جویی در وقت و هزینه آنان، شفاف‌سازی حمایت‌های مالی از حوزه فرهنگ در حیطه‌های نشر، مطبوعات، جشنواره‌ها و رویدادهای فرهنگی از جمله اقدامات انجام شده در راستای اجرای حقوق شهروندی در این وزارتخانه است.

همچنین استقرار حرفه‌ای نظام مالکیت، فکری، معنوی در حوزه فرهنگ و هنر، استقرار نظام دسترسی آزاد به اطلاعات، انتشار جامع حمایت‌های وزارت فرهنگ و ارشاد از بخش فرهنگ و هنر، استقرار دولت الکترونیک و پنجره واحد برای تمامی خدمات فرهنگی - هنری و کمک به ایجاد و توانمندسازی اهالی فرهنگ و هنر از برنامه‌های آینده این وزارتخانه، برای توسعه اجرای حقوق شهروندی در این بخش است.

رییس جمهور پس از گزارش وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، با تقدیر از تلاش‌های وی و آقای علی جنتی وزیر پیشین فرهنگ و ارشاد اسلامی، وظیفه این وزارتخانه را در زمینه اجرای حقوق شهروندی متفاوت از سایر دستگاه‌ها دانست و افزود: وزارت ارشاد با فرهیختگان جامعه، نویسندگان، هنرمندان، خبرنگاران و مسئولان رسانه‌ها، سر و کار دارد و این در حالی است که در گذشته این قشر کاستی‌ها و مشکلات فراوانی برای انجام رسالت‌های خود داشته‌اند و امیدوارم در طول ۴ سال گذشته این مضیقه‌ها کمتر شده باشد.

دکتر روحانی کاهش صدور مجوزها در وزارت فرهنگ و ارشاد را مثبت دانست و گفت: در حقیقت خواست مردم این است که دولت دست از سر آنها برداشته و ما مداخلات‌مان را در زندگی آنها کم کنیم.

رییس جمهور گفت: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، یکی از بخش‌هایی است که به طور قانونی و گاه سلیقه‌ای در کاری که هنرمندان و خلاقان آثار هنری و علمی، انجام می‌دهند مداخله می‌کند و این در حالی است که باید به قانونی بودن آثار اکتفا کرده و سلیقه‌ای بودن را کنار بگذاریم.

مهندس محمدجواد آذری‌ جهرمی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز ضمن ارایه گزارشی از عملکرد این وزارتخانه در راستای اجرای حقوق شهروندی، گفت: تکمیل زیرساخت‌های ارتباطی در کشور گردش آزاد اطلاعات و شفافیت در نظام اداری، ایجاد فرصت برابر شغلی برای جوانان، تحقق دولت همراه و کاهش هزینه‌های مردم در مراجعه به دستگاه‌های اجرایی از جمله اقدامات این وزارتخانه در راستای اجرای حقوق شهروندی است.

براساس گزارش وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات،رونمایی از نرم‌افزار موبایل محور دولت همراه، حمایت از توسعه سرویس‌های عمومی، تعامل با سرویس‌دهندگان بین‌المللی، بهره‌برداری از سامانه‌های اختصاصی برای رسیدگی به شکایات مردم، ذخیره‌سازی و پردازش اطلاعات در سرورهای داخلی و بهره‌مندی از شورای اجرایی ارتباطات از برنامه‌های این وزارتخانه در آینده خواهد بود.

دکتر روحانی پس از استماع گزارش وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، گفت: امروز بخش مهمی از حقوق شهروندی مردم،‌ ارتباطات آسان، ارزان و امن با حفظ حریم خصوصی است.

رییس جمهور با اشاره به اینکه آقای جهرمی در مسئولیتی قرار دارد که نسبت به وی فشار زیادی وجود دارد، افزود: از ابتدای دولت یازدهم نسبت به فشارهای مختلف ایستادگی کردیم تا مردم بتوانند، ارتباط سهلی را از لحاظ علمی و شغلی داشته باشند و امروز این فشارها همچنان وجود دارد و ما نیز همچنان ایستادگی می‌کنیم. به وزیر ارتباطات هم می‌گوییم که در برابر ناملایمات و فشارها بایستد و بداند که همه دولت از او پشتیبانی خواهند کرد.

دکتر روحانی ادامه داد: البته این کار ساده‌ای نیست، بلکه حق بزرگ مردم است و اینکه یک فردی که در دوره لیسانس خود ۱۴۰ واحد را گذرانده بخواهد برای سرنوشت یک ملت، با قلم خودش تصمیم بگیرد، شدنی نیست.

رییس جمهور خاطر نشان کرد: اگر فردی در مصرف آب اسراف کند، آیا قاضی می‌تواند دستور بدهد که آب یک شهر را قطع کنند؟ باید با متخلف برخورد شود و نمی‌توانیم بخاطر تخلف یک نفر، ملتی را از امکانی محروم کنیم.

دکتر روحانی ادامه داد، برای ما اخلاق و آینده جوانانمان حائز اهمیت است و معتقدیم که کودکان و نوجوانان کشور باید محافظت شوند، ضمن اینکه باید از فرهنگ، ایمان و آینده جوان‌نمان مراقبت کنیم از حقوق ملی هم نمی‌توانیم به راحتی بگذریم و تا روزی که رییس جمهور باشم نمی‌گذارم که این اتفاق در کشور بیفتد.

جمشید انصاری معاون رییس جمهور و رییس سازمان اداری و استخدامی کشور نیز در گزارشی به چگونگی تبیین و تصویب سند حقوق شهروندی در نظام اداری کشور اشاره کرد و گفت: تدوین مصادیق حقوق شهروندی در نظام اداری، تقسیم کار ملی و پیش‌بینی دامنه مسئولیت‌ها و تعیین دامنه شمول تصویب‌نامه حقوق شهروندی و ضمانت اجرای مشخص برای آن از جمله اقدامات این سازمان در راستای اجرای حقوق شهروندی است.

معاون رییس جمهور و رییس سازمان اداری و استخدامی کشور، همچنین آموزش و فرهنگ‌سازی و نهادینه کردن عدالت استخدامی و شایسته‌گزینی در نظام اداری، توسعه سازمان‌های مردم‌نهاد، برای نظارت بر رعایت حقوق شهروندی در نظام اداری، اجرای برنامه‌ ارتقاء سلامت و مقابله با فساد اداری، الکترونیکی کردن خدمات دولت و استقرار میز خدمت و سنجش میزان رضایتمندی مردم را از دیگر فعالیت‌های انجام شده در این راستا عنوان کرد.

رییس جمهور پس از گزارش رییس سازمان اداری و استخدامی کشور، با اشاره به اینکه بخش بزرگی از مسایل مربوط به حقوق شهروندی در زمینه خدماتی است که دستگاه‌های مختلف ارایه می‌کنند که از لحاظ کیفیت، زمان و هزینه بسیار حائز اهمیت است، گفت: دولت الکترونیک می‌تواند بخش بزرگی را در این زمینه جبران کند، اما باید به گونه‌ای باشد که مردم برای انجام کارها و مطالبات خود، در هر دستگاهی تنها به یک میز مراجعه کند و اینطور نباشد که یک نفر مجبور باشد، برای انجام کاری، تمامی اتاق‌ها و راهروهای آن دستگاه را طی کند.

دکتر روحانی با تأکید بر اینکه باید برای هر خدمت زمان‌بندی شده و کیفیت آن کنترل شود، گفت: دستگاه‌ها باید برای به دست آوردن کمترین زمان پاسخگویی با یکدیگر رقابت کنند و در این صورت بسیاری از مفاسد کاسته شده و یا از بین می‌رود و مقررات وضع شده از سوی سازمان اداری و استخدامی می‌تواند ما را در رسیدن به این خواسته کمک کند.

سیدمحمد بطحایی وزیر آموزش و پرورش نیز در این مراسم گزارشی از اقدامات موانع فرارو و برنامه‌های آینده این وزارتخانه در راستای اجرای حقوق شهروندی ارایه کرد.

تدوین دروس مرتبط با حقوق شهروندی، جذب، نگهداشت و تربیت حدود ۸ هزار نفر مدرس، آموزش خانواده در سطح کشور، چاپ ۲۹۰ جلد کتاب درباره حقوق شهروندی، نظارت و ارزیابی اجرای برنامه حضور مشاور در محاکم قضایی برای کمک به نوجوانان و جوانان، ‌ارتقاء و گسترش فعالیت‌های آموزشی در کانون‌های اصلاح و تربیت و زندان‌ها، تشکیل کمیته مسایل اهل سنت و آسیب‌شناسی برنامه‌های آموزشی و درسی، سامانه یکپارچه مدارس و مراکز غیردولتی از جمله برنامه‌های وزارت آموزش و پرورش در زمینه اجرای حقوق شهروندی است.

رییس جمهور پس از گزارش وزیر آموزش و پرورش این وزارتخانه را از لحاظ مسئولیت فرهنگی و وسعت بسیار مهم دانست و گفت: امروز ۱۳ میلیون نوجوان و جوانان کشور برای تربیت و آموزش در اختیار این وزارتخانه هستند.

دکتر روحانی با بیان اینکه باید به دانش‌آموزان ضمن تدریس دروس‌شان حقوق شهروندی را بیاموزیم، افزود: آنها باید حق خود را در برابر معلم وزارتخانه و مسئولان کشور بدانند و حقوق شهروندی هم باید در درس، کتاب و تعلیم، آموخته شود و هم در مقام عمل باید توسط معلمان با اعمال و رفتار آنان و پاسخگو بودن و احترام به دانش‌آموزان در ذهن فرزندان ما شکوفا شود.

رییس جمهور مهارت زندگی را از حقوق مسلم فرزندان این کشور برشمرد و گفت: آموزش و پرورش ما باید به گونه‌ای حداقل، یک نوع مهارت را به دانش‌آموزان بیاموزد که آنها پس از فراغت از تحصیل در دبیرستان، بتوانند، یک کار را با مهارت، انجام دهند.

دکتر روحانی اخلاق را از مسایل مهم و حقوق دانش‌آموزان دانست و افزود: حقوق مذاهب، اقلیت‌ها براساس قانون اساسی این است که آنها نیز باید بتوانند بیاموزند.

دکتر عبدالرضا رحمانی فضلی وزیر کشور نیز در گزارشی اقدامات و برنامه‌های این وزارتخانه در حوزه‌های مختلف، سیاسی، اجتماعی، امنیتی و انتظامی در راستای اجرای حقوق شهروندی را بیان کرد.

اشتغال حدود ۲۰ درصد از زنان در سمت‌های سرپرستی و مدیریتی، رشد ۱۴۴ درصدی حضور دهیاران زن، صیانت از حریم امنیت عمومی و حقوق شهروندی و کاهش ۷ درصدی زورگیری و ۱۰ درصدی شرارت، برگزاری انتخابات بدون حتی یک مورد تخلف و مشکل امنیتی، استقرار سامانه الکترونیکی ارتباط مردم و دولت در استانداری‌ها و فرمانداری‌ها و دریافت بیش از ۹۳ هزار نامه مردمی، برگزاری بیش از هزار مراسم در سراسر کشور به مناسبت ۱۶ آذر، مجوز فعالیت به ۵۸ تشکل اقلیت دینی، تدوین پیش‌نویس لایحه سمن‌ها برای ارایه به مجلس و توجه به حق دسترسی به اطلاعات، حق حریم خصوصی، حق تشکل، تجمع و راهپیمایی، حق رفاه و تأمین اجتماعی، حق دسترسی و مشارکت فرهنگی، حق اداره شایسته و حسن تدبیر، حق کرامت و برابری انسانی و حق مشارکت در تعیین سرنوشت از جمله برنامه‌ها و عملکرد وزارت کشور در حوزه اجرایی کردن حقوق شهروندی است

رییس جمهور پس از گزارش وزیر کشور با بیان اینکه این وزارتخانه اقدامات خوبی در زمینه اجرای حقوق شهروندی به انجام رسیده است، گفت:‌برگزاری انتخابات سالم و آزاد بسیار ارزشمند و حائز اهمیت است به گونه‌ای که در انتخابات اخیر، زمانی که برای تبلیغات به استان‌های کشور می‌رفتم، می‌دیدم که ستادهای تبلیغاتی کاندیداهای مختلف در یک خیابان و روبروی هم قراردارند، اما حتی یک مورد برخورد نزاع و درگیری در جریان تبلیغات، رخ نداد.

دکتر روحانی با اشاره به اینکه مردم ایران از لحاظ سیاسی و شناخت قواعد بازی در این انتخابات، بسیار پخته عملکرد کردند، افزود: البته اعتراض چه از سوی مردم و چه از سوی کاندیداها وجود داشت، اما همه این اعتراض‌ها از طریق قانونی دنبال شد.

رییس جمهور حضور و مشارکت مردم در سمن‌ها و سازمان‌های مردم نهاد را مهم دانست و افزود: این نشان می‌دهد که مردم در صحنه حضور داشته و ارزش‌های مشارکت را می‌دانند.

دکتر روحانی کاهش آسیب‌های اجتماعی را از گام‌ها و اقدامات مهم در کشور برشمرد و گفت: مردم خواهان زندگی اخلاقی و انسانی و در چارچوب ارزش‌ها هستند.

در پایان این مراسم رییس جمهور از کتاب جستارهایی درباره حقوق شهروندی رونمایی کرد.