تاریخ انتشار خبر : ۱۳۹۳/۰۳/۲۰ ۲۰:۲۹:۰۰
متن کامل مصاحبه پایان سفر به ترکیه
گزارشگر:
آقای رئیس جمهور! پس از ۱۸ سال عالی‌ترین هیئت جمهوری اسلامی ایران به ترکیه سفر کرد و در این سفر پرچم پرافتخار جمهوری اسلامی ایران برای نخستین بار در آنکارا به اهتزاز درآمد. خواهش می‌کنم درباره جزئیات دستاورد این سفر توضیحات بیشتری بدهید.
رئیس‌جمهور:
بسم الله الرحمن الرحیم
کشور ترکیه به عنوان یک همسایه مسلمان و قدرتمند که در طول دهه‌های گذشته بعد از پیروزی انقلاب روابط خوبی با هم داشتیم، برای ما بسیار حائز اهمیت است؛ هم از لحاظ روابط دو جانبه و هم سایر مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی که می‌توانیم با هم اشتراک نظر و اشتراک مساعی داشته باشیم. اولاً، بعد از ۱۸ سال یک دیدار رسمی انجام گرفت که برای تاریخ کشور ما مهم بود. برای یک دیدار رسمی از طرف دولت جمهوری اسلامی ایران مقداری تأخیر شده بود که الحمدالله این کار محقق شد. ثانیاً، در سفر آقای اردوغان به تهران تصمیم گرفته شده بود که بتوانیم با هم شورای عالی همکاری‌های استراتژیک داشته باشیم که در واقع ترکیب دو دولت در یک اجلاس مباحث را مورد بررسی قرار می‌دهند و تصمیم‌گیری می‌کنند.
برای اولین بار در تاریخ دو کشور، شورای عالی همکاری‌های استراتژیک با حضور اعضای دو دولت تشکیل شد و مباحث مختلف در آنجا مطرح شد. در زمینه مسائل دوجانبه، اراده دو کشور به توسعه و رساندن سقف روابط به حدود دو برابر وضع فعلی است. ما هم در دیدار مفصل دو جانبه و خصوصی با آقای اردوغان و همچنین با آقای عبدالله گل، رئیس‌جمهور و هم در جلسه شورای عالی همکاری‌های استراتژیک به طور مفصل صحبت کردیم که روابط باید به سطح و وزن دو برابر افزایش پیدا کند، اما اینکه چگونه امکان پذیر و عملی است، باید در این مورد بحث کنیم، که در آن جلسه بحث کردیم و دیدیم اولین مسئله‌ای که باید حل کنیم مسئله روابط بانکی است و بحث بسیار خوبی راجع به روابط بانکی شد.
البته این نکته را عرض کنم که قبل از جلسه شورای عالی استراتژیک همزمان با اینکه بنده دیدار خصوصی با آقای اردوغان داشتم، وزرا هم با همتاهایشان نسبت به مسایلی که مورد نظرشان بود، بحث و بررسی کرده بودند و در جلسه شورای عالی همکاری‌های استراتژیک به غیر از رئیس‌جمهور ایران و نخست وزیر ترکیه، بسیاری از وزرا و همکارانمان در آن جلسه بحث و تبادل نظر کردند و نکاتی را که لازم بود توضیح دادند و برخی از مواردی که لازم بود بحث ادامه پیدا کند، بعد از جلسه هم ادامه پیدا کرد. یکی از آن مسائل همکاری‌های بانکی بود که اصلش در آن جلسه مورد بحث و توافق قرار گرفت، اما در عین حال بناست این بحث ادامه پیدا کند تا همه نکاتی که در آن جلسه مطرح شد، عملیاتی و محقق شود.
دوم، بالا بردن سهم فروش انرژی ایران به ترکیه است که مفصل هم راجع به نفت و گاز، هم راجع به برق در جلسه بحث شد. راجع به فرمول افزایش زمان آن که چه زمان می‌توانیم سطح صادرات گاز را به ترکیه افزایش دهیم و فرمول آن چگونه باشد، هم در جلسه شورای عالی بحث شد و هم بعد دو وزیر نفت با هم بحث را ادامه دادند. من فکر کنم در هفته‌های آینده با تصمیمات کلی که اتخاذ کردیم امکان‌پذیر است که به تصمیم نهایی در این زمینه دست پیدا کنیم.
موضوع دیگری که برای هر دو طرف بسیار مهم بود، مسئله سرمایه‌گذاری و حضور بخش خصوصی دو طرف، چه کارآفرینان ایرانی و سرمایه‌گذاری مشترک در ترکیه و چه سرمایه‌گذاری مشترک در ایران بود. امروز هم برای اولین بار با حضور دو رئیس‌جمهور در اتاق بازرگانی ترکیه مباحث بسیار خوبی مطرح شد؛ از جمله همکاری بخش خصوصی دو طرف، سرمایه‌گذاری بخش خصوصی ترکیه در ایران، اینکه تجار ما چگونه می‌توانند در ترکیه فعالیت داشته باشند و تجار آنها چگونه می‌توانند در ایران فعالیت داشته باشند. به اعتقاد همه آنهایی که در جلسه صحبت کردند، یک جلسه بی‌نظیر در تاریخ دو کشور بود؛ با حضور اتاق‌های بازرگانی و روسای جمهور دو کشور و وزرای دو طرف که در جلسه اتاق بازرگانی امروز حضور داشتند.
ما امیدواریم بخش خصوصی فعال شود. به هر حال مردم عزیز ما می‌دانند که هم تصمیم دولت و هم تقاضا و واقعیت‌های دنیای امروز بر این است که اقتصاد باید بر دوش بخش خصوصی قرار بگیرد. بخش خصوصی باید فعال شود و دولت عمدتاً باید تسهیلات لازم را برای بخش خصوصی آماده کند. البته یک بخش‌های ویژه‌ای است که به ناچار دولت باید سرمایه‌گذاری کند، اما بخش خصوصی در جمهوری اسلامی ایران فضای بسیار بازی خواهد داشت. ترکیه در این زمینه موفق بوده است و در بحث دیشب که با آقای رئیس‌جمهور و همکارانشان در ضیافت شام با هم داشتیم، رئیس‌جمهور ترکیه می‌گفت بار رشد اقتصادی ما کلاً بر دوش بخش خصوصی است و دولت هیچ نقشی ندارد و تمام مخارج دولت در ترکیه از طریق مالیات تأمین می‌شود. این برای من جالب توجه بود، من می‌دانستم مالیات سهم بسیار بالایی در ترکیه دارد، اما اینکه سهم مالیات برای اداره دولت ۱۰۰ درصد است، بسیار حائز اهمیت بود. ما باید در زمینه بخش خصوصی قدم‌های بیشتری برداریم. البته ابلاغ سیاست‌های کلی اصل ۴۴ توسط مقام معظم رهبری حرکت بسیار خوبی بود که شروع شد، اما در عین حال باید این راه ادامه پیدا کند تا به نتیجه برسیم.
موضوع دیگری که در روابط دو جانبه مورد تأکید قرار گرفت بحث حمل و نقل بود. ما در بحث حمل و نقل هم امروز و هم دیروز تصمیمات خوبی اتخاذ کردیم برای اینکه چگونه حمل و نقل را افزایش دهیم و مشکلاتی که پیش پا وجود دارد را حل کنیم. بحث اتصال ریل دو کشور از طریق مرز بازرگان مورد تأکید طرف ایرانی بود و آنها هم در این زمینه نظر مثبت و مساعدی داشتند. اگر ۱۴۰ کیلومتر در طرف ایران و ۲۱۰ کیلومتر از طرف آنها راه‌آهن ادامه پیدا کند، در واقع راه آهن از خلیج فارس هم به دریای سیاه و هم به مدیترانه متصل می‌شود و این هم برای دو کشور و هم برای کل منطقه بسیار اهمیت دارد.
البته به غیر از مسائل دو جانبه، همکاری‌ها در زمینه گردشگری، فرهنگی، دانشگاهی، علمی و فناوری هم بود و شما می‌دانید ۱۰ سندی که در آنجا امضا و تبادل شد هم اقتصادی و هم فرهنگی بود.
من وقتی ترکیب را دیدم خیلی خوشحال بودم، دیدم با توجه به این سالی که سال اقتصاد و فرهنگ است، خوشبختانه اسنادی که امضا شده، برخی از آنها فرهنگی و عمدتاً اقتصادی است.
به غیر از مسائل دو جانبه، مسائل منطقه بسیار مهم بود، عراق، سوریه، شمال آفریقا، همه اینها را مورد بحث مفصل قرار دادیم. حتی در شورای عالی همکاری‌های استراتژیک هم دو وزیر خارجه راجع به مسائل منطقه صحبت کردند؛ به اضافه اینکه آقای نخست وزیر با خود من هم در این زمینه بحث و صحبت کردیم. دو کشور بسیاری از اهدافشان در مسائل منطقه مشترک است، البته اختلاف‌نظرهایی هم با هم داریم. بنا شد در نقاط مشترک بیشتر با هم کار کنیم و برای اجرایی شدن اهدافمان تلاش کنیم و البته در کنارش مسائل اختلافی را هم باید حل و فصل کنیم.
روی مسائل جهانی هم در بحث هسته‌ای و هم همکاری‌ها، دو کشور در این زمینه تأکید داشتند.
خیلی ممنون و متشکرم